Zoon schuldig aan hulp zelfdoding moeder (99), geen celstraf

De 71-jarige Albert Heringa die in 2008 zijn 99-jarige moeder aan haar vrijwillige levenseinde hielp, is schuldig verklaard zonder strafoplegging. Die uitspraak deed de rechtbank in Zutphen dinsdag.

Tegen Heringa was door het Openbaar Ministerie (OM) een voorwaardelijke celstraf van 3 maanden geëist. Hulp bij zelfdoding zonder tussenkomst van een arts is strafbaar in Nederland. Er staat een maximumcelstraf van 3 jaar op.

Volgens het OM nam Heringa het recht in eigen handen door zijn moeder te helpen bij haar dood. Hij verzamelde pillen voor haar omdat ze van mening was dat haar leven was voltooid. Ze stierf in een verzorgingstehuis in Ermelo nadat ze tussen de 130 en 150 pillen had ingenomen.

Heringa zegt zelf dat de uitspraak voelt als een nog niet afgemaakt proces. 'Doordat ik schuldig ben bevonden zonder strafoplegging, blijft de strafbaarheid van dit handelen in stand. Daardoor kunnen mensen in eenzelfde situatie nog steeds niet transparant zijn.' Volgens Heringa heeft de rechtbank er te weinig rekening mee gehouden dat hij afmaakte wat zijn moeder al was begonnen. 'Ik ben pas gaan handelen toen ik merkte dat zij haar medicijnen aan het opsparen was', aldus de 71-jarige man.

Heringa en zijn advocaat beraden zich nog op hoger beroep.

Noodtoestand
Heringa's advocaat Wim Anker verklaarde eerder voor de rechter dat er sprake was van een noodtoestand. Heringa zou hebben gehandeld uit overmacht. De rechtbank verwierp een beroep op noodtoestand mede omdat Heringa en zijn moeder geen tweede arts consulteerden nadat duidelijk was geworden dat haar eigen huisarts niet zonder meer wilde meewerken. 'Het enkele feit dat de arts weigerde mee te werken of terughoudendheid toont, is op zich geen situatie die dit beroep voor een niet-arts mogelijk maakt, hoe aangrijpend de situatie ook is.'

Heringa nam bovendien de risico's op complicaties op de koop toe. Zo verliet hij zijn moeder nog voor de dood was ingetreden. 'De verdachte was niet opgeleid om bij eventuele complicaties adequaat te handelen.'

Toch staat het volgens de rechter buiten kijf dat Heringa's handelen was ingegeven door naastenliefde en dat Moek's dood de wens was van zowel zoon als moeder. Moek Heringa heeft drie keer met haar huisarts gesproken over haar doodswens. Die wilde niet zonder meer meewerken.

'Oproep aan politiek'
De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) is tevreden over het vonnis.  'Al zou vrijspraak nog mooier geweest zijn', zei directeur Petra de Jong. 'We hadden een voorwaardelijke straf verwacht', aldus De Jong. 'De rechter heeft in zijn overweging meegenomen dat een maatschappelijk debat gevoerd moet worden over dit onderwerp. De uitspraak voelt als een oproep aan de politiek in Den Haag.'

Documentaire
Heringa legde de dood van zijn moeder vast met een camera. In 2010 kwam de documentaire 'De laatste wens van Moek' uit over deze hulp bij zelfdoding. Heringa had de zelfdoding van zijn moeder aanvankelijk stil gehouden.