Tijdschrift voor Internetrecht 2016 nr. 5/6

Een stap terug?

mr. P.G. van der Putt Het artikel is in de opmaak van het tijdschrift rechts als pdf beschikbaar.

Kameraden, wie had ooit gedacht dat wij nog eens aan een revolutie zouden deelnemen? U en ik, beste lezer, lopen immers volop mee in de ‘informatierevolutie’.1 Big data hier, big data daar. Informatie vergaren en analyseren, dat is het credo. Slim en ‘disruptive’ zijn. De gebruiker een op maat gesneden ervaring geven. Oude industrieën en formules hebben afgedaan. Neem Philips, onze nationale trots. Bij Philips denk je aan producten met knoppen en grote fabrieken. In elk huis zijn wel Philips-producten te vinden. Maar wat zegt CEO Van Houten:2

‘We schudden een wat stoffig verleden af. Maar we zijn nu al veel meer een data- en softwarebedrijf dan veel mensen denken.’

Een nieuwe tijd is aangebroken en het internet speelt een centrale rol in deze revolutie. Ons werkgebied dus, jahoe! Beste broeders en zusters, mede-revolutionairen van me, is het niet fantastisch! Daar staan wij: op het podium, in de schijnwerpers. Daar waar het gebeurt. Ons vakgebied is hip! Wat een bewondering oogsten wij, hoe wij de business kunnen blijven faciliteren ondanks die achterhaalde, eeuwenoude juridische principes. Geraffineerd adviseren om de juridische voorwaarden nog langer en onleesbaarder te maken, zodat gebruikers moedeloos op okay drukken. Weer een toestemming binnen, bingo! Wat kan het die gebruikers überhaupt schelen? Of, mijn beste kameraden, strijden wij tegen die dataverzamelaars? Ook best. Wat lichtvaardig zijn rechtssubjecten toch, hoe gemakkelijk laten zij hun doen en laten vastleggen in algoritmes. Ze verkopen hun ziel aan de duivel. Nu lacht de consument nog, maar straks…

Welke kant gaat het op, mijn beste medestrijders? De huidige juridische concepten lijken de maatschappelijke werkelijkheid niet bij te kunnen benen. Meest in het oog springt het eigendomsbegrip: hoe moet data zich daaraan relateren? Of valt het eigenlijk wel mee? Was bijvoorbeeld de overgang van de product-gedreven maatschappij naar de dienstenmaatschappij niet groter? En bleef het juridische systeem toen ook niet grotendeels intact? Misschien moeten we niet te snel nieuwe juridische concepten introduceren. Wie zal het zeggen.

Revolutie! En wij helpen de vlag dragen. Tjeetje. Bij revoluties denk ik altijd aan mijn geschiedenislessen op de middelbare school en Kuifje en de Picaro’s. Een romantisch beeld van idealisten die het beste voor hebben met de maatschappij. Die een einde maken aan de verdorven praktijken van de bestaande structuren. Bij revoluties denk ik aan de wens van vooruitgang, op naar iets nieuws. En wij, uitverkorenen, mogen daarbij helpen!

Maar als we alle hysterische teksten wegdenken, wat blijft er dan over van de informatierevolutie? Gaan we wel vooruit? Dat is nog maar de vraag. Misschien gaan we wel een stap terug. Leefden niet zo zolang geleden de meeste Nederlanders niet al binnen het algoritme van hun eigen zuil? Wist niet iedereen al alles van iedereen binnen de kleinere leefgemeenschappen van weleer? Vroeger waren mensen analfabeet, nu lezen ze de lappen tekst niet; het resultaat is hetzelfde. En heeft de informatiemaatschappij niet iets weg van de oude agrarische maatschappij, met machtige landheren en horigen? Het gebruik van akkers in ruil voor afgifte van een deel van de oogst?

Of moeten we nog verder terug? Terug naar de grotten en spleten? Als ik om mij heen kijk, lijkt het daar wel op. Overal zie ik ze, mannen met woeste baarden. Tattoos. Clans. Squads. De nieuwste voedingstrends grijpen terug op de bessen- en notendiëten van onze verre voorouders. Zelfs de oeroude ruileconomie is weer een nieuw leven ingeblazen. En in de politiek trekken machismo populisten eeuwenoude beschavingsidealen onderuit. Zijn we weer terug bij de holenmens?

Vakbroeders, strijdmakkers van me, om de huidige ontwikkelingen bij te kunnen benen moeten we misschien meer inspiratie zoeken in de oude juridische leerstukken van onze verre voorouders!

Deel deze pagina:

Nog niet beoordeeld

Bijlage(n)

Artikel informatie

Type
Overig
Auteurs
mr. P.G. van der Putt
Auteursvermelding
Ik ben auteur van dit artikel
Datum artikel
Uniek Den Hollander publicatienummer
UDH:IR/13822

Verder in 2016 nr.5/6

 Eindelijk naar één uniform Europees online kooprecht? - Het voorstel voor een nieuwe richtlijn online consumentenkoop nader belicht

Het is nog niet zo lang geleden dat het regime voor overeenkomsten op afstand na 14 jaar gemoderniseerd werd, door het als onderdeel van Richtlijn 2011/83/EU betreffende consumentenre...

 Kroniek - Online Overeenkomstenrecht 2014-2016 (deel 1)

Het CBS spreekt over een stormachtige groei van het aantal webwinkels. Ook de omzet per webwinkel neemt fors toe. Deze kroniek profiteert daar wellicht van. In ieder geval was het eenvoudiger da...

 Een stap terug?

Kameraden, wie had ooit gedacht dat wij nog eens aan een revolutie zouden deelnemen? U en ik, beste lezer, lopen immers volop mee in de ‘informatierevolutie’.[1] Big data hier, big data...

 Pokémon GO: gevangen in eigendom

Deze zomer verschenen ze: kluitjes mensen, jong en oud, die niet alleen voorovergebogen naar hun smartphoneschermpje tuurden, maar daar ineens ook ingewikkelde verticale swipe-beweginge...

 Opinie - Rupsje nooitgenoeg: hoe de datahonger van de geheime diensten de wet normeert

Ruim een jaar na de internetconsultatie is het eindelijk zover: minister Plasterk heeft het langverwachte voorstel voor een nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (hierna: Wiv) bij d...

 Opinie - Geen grond voor blokkeren doorgifte van persoonsgegevens naar de VS

Nadat het Europese Hof van Justitie op 6 oktober 2015 een streep haalde door het Safe Harbor regime hebben de Verenigde Staten en de Europese Unie hard gewerkt om een verbeterd alternatief voor dit...

 Opinie - De datadans tussen WhatsApp & Facebook en de Privacywaakhonden: and the winner is…

Zeg het maar. Hebben de Europese privacywaakhonden de datadans gewonnen nu Facebook – naar eigen zeggen – tijdelijk stopt met het gebruik van door WhatsApp gedeelde data? Als het aan de media ligt ...

 Verkoop tweedehands software op gekopieerde drager verboden – een beperking op UsedSoft - Noot bij Hof van Justitie 12 oktober 2016, C-166/15 (Ranks en Vasiļevičs vs. Microsoft Corp.)

Vier jaar na het baanbrekende UsedSoft-arrest[2] van het Hof van Justitie is er een vervolg: Hof van Justitie 12 oktober 2016, C-166/15 (Ranks en Vasiļevičs vs. Microsoft Corp.). Het Hof van Justit...

 Is een dynamisch IP-adres een persoonsgegeven? - Noot bij arrest van het Europese Hof van Justitie inzake Patrick Breyer tegen Bondsrepubliek Duitsland

Op 19 oktober 2016 heeft het Europese Hof van Justitie (HvJ EU) uitspraak gedaan over onder meer de vraag of dynamische IP-adressen persoonsgegevens kunnen zijn. Het HvJ EU komt in de zaak Breye...