Een toegenomen klaagcultuur en het fenomeen ‘veel-klagers’ worden door de tuchtcolleges voor de advocatuur steeds meer als ontwrichtend ervaren. Hof van Discipline-voorzitter Tjeerd Zuidema noemt dit punt van zorg in zijn voorwoord op het vandaag gepubliceerde jaarverslag van het hof en de raden van discipline over 2017.

Een select gezelschap veel-klagers leidt er volgens Zuidema toe dat er ‘zoveel tijd aan de behandeling van kansloze klachten of berichten met niet zaakgerichte algemene beschouwingen besteed wordt’, dat de tuchtcolleges minder dreigen toe te komen aan hun eigenlijke taak: het op kwalitatief hoog niveau afdoen van relevante klachten. ‘Deze ontwikkeling wordt door de tuchtcolleges steeds meer als ontwrichtend ervaren,’ aldus Zuidema. Als gevolg hiervan groeit voor de tuchtcolleges de noodzaak om een schifting te maken tussen klachten en aan bepaalde zaken geen tijd meer te besteden.

De toegenomen klaagcultuur vertaalt zich in de jaarcijfers van het Hof van Discipline vooral in een stijging van het aantal wrakingsverzoeken, herzieningsverzoeken, klachten over dekens en hiermee samenhangende verzoeken om klachten naar een andere deken te verwijzen. Het hof heeft al enkele resolute stappen gezet door in een gemotiveerde brief aan te geven dat verdere communicatie met een ‘veel-klager’ wordt beëindigd, aldus Zuidema.

Toch heeft deze sterkere klaagcultuur in 2017 niet geleid tot veel meer klachten over advocaten. Volgens het jaarverslag van de raden en het Hof van Discipline werd er vorig jaar slechts iets meer geklaagd over advocaten als in 2016: de raden ontvingen 1020 klachten tegenover 998 in 2016 (+2%), waarvan opnieuw een derde gegrond werd verklaard. Na enkele jaren van daling lijkt de instroom hiermee gestabiliseerd. 

De raden van discipline gaven vorig jaar 836 tuchtrechtelijke oordelen. Van de beslissingen was 65% ongegrond of niet-ontvankelijk. Tegen een kwart van de beslissingen van de raden werd hoger beroep ingesteld bij het Hof van Discipline. Van de 198 beslissingen in hoger beroep in 2017 bevatten er 115 een bekrachtiging en 35 een vernietiging van de uitspraak van de raad.

Tien advocaten geschrapt in 2017
Tien advocaten zijn vorig jaar onherroepelijk geschrapt van het tableau, tegenover elf advocaten in 2016. De raden van discipline ontvingen in 2017 wel meer bijzondere verzoeken van dekens dan in het jaar ervoor. Het ging dan bijvoorbeeld om een spoedschorsing van een zieke of gedetineerde advocaat. Dit leidde in 2017 tot vijf spoedmaatregelen ex artikel 60ab (twee in 2016) en zes ordemaatregelen voor onbepaalde tijd op grond van artikel 60b Advocatenwet.

Volgens Tjeerd Zuidema heeft de stijging van het aantal spoedmaatregelen te maken met de verdere professionalisering en verscherping van het dekentoezicht, die heeft geresulteerd in meer dekenbezwaren, een toename van de zaakzwaarte en meer tussenuitspraken om nader onderzoek te laten doen. Zuidema: “De tuchtcolleges zien dat lokale dekens (pro) actiever, beleidsmatiger en daarmee professioneler invulling geven aan hun rol.”

Het Jaarverslag 2017 van het hof en de raden van discipline is hier te downloaden.