Nu de KEI-wetgeving is afgedankt, gaat bij alle rechtbanken in Nederland weer hetzelfde procesrecht gelden. Maar de wet waarmee de Eerste Kamer onlangs instemde, gaat ook enkele belangrijke vernieuwingen in het civiele procesrecht regelen. Zo krijgen rechters meer ruimte om regie te voeren in het begin van een procedure.
De nieuwe wet maakt een einde aan een proef met digitaal procederen bij handelsvorderingen met verplichte procesvertegenwoordiging bij de rechtbanken Gelderland en Midden-Nederland. Daarmee gaat voor alle nieuwe zaken die na de inwerkingtredingsdatum (1 oktober 2019) van deze wet worden aangebracht bij alle rechtbanken weer hetzelfde procesrecht gelden.
Advocaten die, na inwerkingtreding van de wet, een civiele vorderingsprocedure starten bij de rechtbanken Midden-Nederland of Gelderland, moeten dat weer zoals voorheen op papier doen met een dagvaarding. De rechtbanken Gelderland en Midden-Nederland zullen de digitale zaken in beginsel digitaal afdoen. In zaken die de rechtbanken niet digitaal willen afdoen, zal contact worden gezocht met de betrokken advocaten. Deze situatie is tijdelijk, in afwachting van de plannen voor digitale toegankelijkheid in civiele zaken en bestuursrechtelijke zaken.
De wet treedt in werking op 1 oktober 2019 – kort dag, maar het procesrecht bij de rechtbanken Midden-Nederland en Gelderland moet zo snel mogelijk worden gelijkgetrokken met de overige rechtbanken. Daarvoor zijn aanpassingen nodig aan de procesreglementen, waaraan nu wordt gewerkt.
De wet uit 2016 gaf niet alleen mogelijkheden voor digitalisering maar bracht ook vernieuwingen in het civiele procesrecht. Het onlangs aangenomen wetsvoorstel regelt dat enkele belangrijke vernieuwingen uit de wet van 2016 nu worden overgenomen in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. De civiele rechter en civiele raadsheer krijgen daarmee meer ruimte om regie te voeren in het begin van de procedure en kunnen zo meer maatwerk bieden voorafgaand aan en tijdens de mondelinge behandeling. Ook vervalt het pleidooi. Het is nog niet duidelijk wanneer andere onderdelen van de wet uit 2016 worden ingevoerd, zoals de procesinleiding en strakkere termijnen.
