Download dit artikel als PDF 30 augustus 2019

Uitstoten en uittreden van aandeelhouders wordt vergemakkelijkt

Op 22 augustus is de consultatie voor de Wet aanpassing geschillenregeling en verduidelijking ontvankelijkheidseisen enquêteprocedure van start gegaan. Marktpartijen kunnen tot 22 november reageren op het wetsvoorstel en de toelichting daarop. Met dit wetsvoorstel probeert de wetgever de uitstoting en uittreding van aandeelhouders te vereenvoudigen. Hoe probeert de wetgever dat te bereiken?

Het wetsvoorstel beoogt onder meer de geschillenregeling voor aandeelhouders van BV’s en NV’s effectiever te maken. De geschillenregeling geeft aandeelhouders de mogelijkheid om in bepaalde gevallen tot een gedwongen uittreding of uitstoting van aandeelhouders te komen. Met een geslaagde uittredings- of uitstootvordering kan een aandeelhouder een aandelenoverdracht afdwingen. De gronden waarop de uitstoot- en uittreedvordering kunnen worden toegewezen, worden door het wetsvoorstel verruimd. Daarnaast beoogt het wetsvoorstel de toegangseisen voor de enquêteprocedure voor kapitaalverschaffers van beursvennootschappen te verruimen. Dat onderdeel laten we hier even buiten beschouwing.

Gedwongen aandelenoverdracht door uitstoting
Een aandeelhouder die minstens een derde van het geplaatst kapitaal verschaft, kan zijn medeaandeelhouder via de rechter laten uitstoten. Dat kan hij doen als het belang van de vennootschap door gedragingen van de medeaandeelhouder zodanig wordt of is geschaad dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet kan worden geduld.

Onder het huidige recht kunnen alleen gedragingen verricht in de hoedanigheid van aandeelhouder leiden tot een uitstoting van die aandeelhouder. Gedragingen die niet direct verband houden met het functioneren van de aandeelhouder kunnen dus geen aanleiding zijn voor uitstoting. Een aandeelhouder die de vennootschap bijvoorbeeld oneerlijke concurrentie aandoet kan dus niet zonder meer door de vordering tot uitstoting worden getroffen. Datzelfde geldt voor een aandeelhouder die tevens bestuurder is en bestuurlijk wangedrag vertoont.

Door de voorgestelde wetswijziging worden deze gevallen onder het bereik van de uitstotingsvordering gebracht. De eis dat het moet gaan om gedrag in de hoedanigheid van aandeelhouder geldt op grond van het wetsvoorstel namelijk niet langer voor uitstoting. De eis wordt dat het moet gaan om gedragingen al dan niet in hoedanigheid van aandeelhouder.

Gedwongen aandelenoverdracht door uittreding
Een aandeelhouder kan via een gerechtelijke procedure uittreden als hij door gedragingen van een of meer medeaandeelhouders of de vennootschap zelf zodanig in zijn rechten of belangen is geschaad dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet meer van hem kan worden gevergd.

Dat criterium wordt in de rechtspraak streng uitgelegd, waardoor toewijzing van een uittredingsvordering weinig voorkomt. In de rechtspraak worden namelijk vaak ‘bijkomende zwaarwegende omstandigheden’ vereist voor het slagen van een uittreedvordering. De wetgever vindt die hoge lat onwenselijk. De uittreding is namelijk bedoeld als een adequate exit voor een beknelde minderheidsaandeelhouder. Om deze reden wordt in het wetsvoorstel het criterium voor uittreding vereenvoudigd. Het criterium wordt (slechts) dat een aandeelhouder die onredelijk in zijn belangen wordt geschaad door de medeaandeelhouders of de vennootschap, kan uittreden.

Conclusie
Het lijkt erop dat met het wetsvoorstel de criteria voor een geslaagde uitstoting en uittreding worden versoepeld. De verwachting is dan ook dat een rechter minder strenge eisen zal stellen aan een uitstoot- en uittreedvordering. Dat kan de waarde van de geschillenregeling in de praktijk vergroten. De datum van inwerkingtreding van de nieuwe wet moet overigens nog bekend worden gemaakt. De relevante stukken voor de consultatie zijn via deze link raadpleegbaar. Via die link kan er ook worden gereageerd op de consultatie.

 

Wilt u meer weten over dit onderwerp, neem dan contact op met Aaron Bouman, Arnoud van Campen

Deze blog bevat algemene informatie en is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven. Juridisch advies is echter altijd maatwerk. Wint u dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in. (
Lees onze disclaimer).