Opleiding en instructie voorkomt aansprakelijkheid werkgever

Een werkgever is snel aansprakelijk voor schade op de werkvloer. Als een werknemer schade lijdt, zal de werkgever aan moeten tonen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Deze zorgplicht gaat vaak ver. Voor een werkgever blijft het dan ook lastig om vooraf in te schatten welke maatregelen nodig zijn om aansprakelijkheid te voorkomen.

Dat een passende opleiding en training van het personeel in ieder geval essentieel zijn, blijkt (opnieuw) uit een arrest van het gerechtshof Den Haag van 1 oktober 2019 (ECLI:NL:HR:GHDA:2019:2502). In die zaak ontkwam een werkgever aan aansprakelijkheid, omdat de werknemer specifieke opleiding en instructie had genoten ten aanzien van het verwezenlijkte gevaar.

Arbeidsongeval in tram

De zaak werd aangespannen door een voormalig werknemer van Securitas. De werknemer werkte sinds januari 2010 voor Securitas als tramconducteur bij het RET in Rotterdam. Vrij kort na zijn indiensttreding raakte deze conducteur betrokken bij een arbeidsongeval. De tram, waarin hij op die dag werkzaam was, stond stil toen deze van achteren werd aangereden door een andere tram. De conducteur viel daardoor op de grond en stelde (onder meer) blijvende knieklachten, rugklachten en psychische klachten opgelopen te hebben. In 2014 werd de arbeidsovereenkomst door Securitas opgezegd wegens langdurige arbeidsongeschiktheid.

De (voormalige) werknemer vorderde schadevergoeding voor de gestelde schade. In eerste aanleg werd de vordering door de kantonrechter afgewezen, omdat Securitas aan haar zorgplicht had voldaan.

In hoger beroep wordt de zaak opnieuw beoordeeld.

Voldaan aan zorgplicht door voldoende opleiding en instructie

Het hof overweegt – zoals door Securitas aangevoerd – dat het continu optrekken en stoppen van een tram, en het feit dat deze met regelmaat moet reageren op onverwachte verkeerssituaties in een drukke stad, een gevaar oplevert. Uit de stukken blijkt echter dat Securitas (en haar opdrachtgever RET) veel aandacht aan deze gevaren schenkt. Securitas probeert haar werknemers door middel van opleiding en instructie hierop attent te maken. Tijdens de opleiding tot conducteur wordt de aspirant eerst in twee theoriemodules uitgelegd hoe hij moet werken en handelen om zijn veiligheid te waarborgen. Vervolgens wordt tijdens een praktijkgedeelte aandacht besteed aan de wijze waarop de conducteur moet staan en lopen tijdens het controleren. Dit deel van de opleiding is specifiek gericht op het voorkomen van schade door (plotselinge) bewegingen van de tram. Met Securitas overweegt het hof, in lijn met de rechtspraak van de Hoge Raad, dat deze maatregelen weliswaar geen absolute waarborg vormen dat zich geen incident zal voordoen, maar dat dit ook niet van de werkgever wordt verwacht.

Saillant genoeg wordt het voorgaande door de werknemer niet bestreden. Sterker nog, bij monde van zijn raadsman heeft hij zelfs gesteld dat Securitas niet meer of anders had kunnen doen om het ongeval te voorkomen. Dit is in lijn met de zienswijze van de raadsheren: ook zij zien niet wat Securitas meer of anders had kunnen doen het geven van de voorgenoemde instructies en trainingen.

Het hof oordeelt dan ook dat Securitas, door te zorgen voor een voldoende relevante opleiding ten aanzien van het (val)gevaar, aan haar zorgplicht heeft voldaan. De vordering van de werknemer wordt dus afgewezen.

(Ook) het medisch causaal verband ontbreekt

Ten overvloede overweegt het hof in deze zaak dat de werknemer onvoldoende heeft onderbouwd dat zijn schade is geleden in de uitoefening van de werkzaamheden en/of dat er een medisch causaal verband bestaat tussen de opgelopen schade en zijn werkzaamheden. Zelfs al zou er van een zorgplichtschending sprake zijn geweest, dan was men aan aansprakelijkheid in deze zaak dus niet toegekomen.

Conclusie

Deze uitspraak laat zien dat een werkgever wel degelijk kan voldoen aan haar zorgplicht, mits zij haar bedrijfsvoering, opleiding en/of training goed afstemt op de relevante veiligheidsrisico’s binnen haar onderneming. Anderzijds leidt een zorgplichtschending niet onmiddellijk tot aansprakelijkheid, zolang (onder meer) het verband tussen de schade en de werkzaamheden niet vaststaat.

Meer informatie

Neem voor meer informatie over (het voorkomen van) werkgeversaansprakelijkheid contact op met Niels Blokland, E: niels.blokland@nysingh.nl| T: 088 752 02 26 | M: 06 20 52 41 60.

Actueel