You’ve got mail (of: over de arts en de gemiste uitslag)
Hoe beoordeelt de tuchtrechter een klacht over een gemiste onderzoeksuitslag?
Een chirurg verwijdert bij een patiënt operatief de galblaas. Bij histologisch-pathologisch onderzoek wordt een kwaadaardig gezwel geconstateerd. De uitslag van het onderzoek wordt in de digitale map van de chirurg geplaatst en is een week na de operatie bekend. Tweeënhalve maand later ziet een andere medisch specialist de uitslag voor het eerst. De patiënt wordt daarop aanstonds verwezen naar de oncologisch chirurg voor verdere behandeling. De patiënt overlijdt enkele maanden later aan de gevolgen van een uitgezaaid galblaascarcinoom.
De echtgenote van de patiënt dient een klacht tegen de chirurg in.
De chirurg verweert zich met de stelling, dat er geen indicatie was om de galblaas te laten onderzoeken en dat hij daartoe ook geen opdracht heeft gegeven. Volgens de chirurg wordt aanvullend onderzoek in het algemeen aangevraagd door ondersteunend personeel of artsen. Bij de aanvraag staat dan de naam van de behandelend arts maar het komt vaak voor dat die behandelend arts daarvan niet op de hoogte is. Dit was ook in dit geval zo.
Het tuchtcollege is van oordeel dat de klinische gegevens aanleiding gaven om histologisch-pathologisch onderzoek te verrichten. De chirurg heeft onzorgvuldig gehandeld door de galblaas niet in te sturen voor nader onderzoek en de uitslag daarvan niet tijdig in te zien. Op basis van de beschikbare gegevens moet worden aangenomen dat de chirurg het (kennelijk door een medewerker) aangevraagde onderzoek wel heeft geautoriseerd. In zijn regiefunctie als hoofdbehandelaar van de patiënt heeft de chirurg dan onzorgvuldig gehandeld door de mailbox waarin de uitslag terecht kwam niet tijdig te raadplegen waardoor hij de uitslag heeft gemist. De klacht is gegrond. Het Centraal Tuchtcollege zet de aanvankelijk door het RTG opgelegde onvoorwaardelijke schorsing, ondanks een eerdere berisping maar gelet op de persoonlijke omstandigheden van de chirurg, om in een voorwaardelijke schorsing in het BIG-register voor de duur van drie maanden.
Deze uitspraak laat zien dat van een hoofdbehandelaar een alerte houding wordt verwacht bij het bewaken van uitslagen van onderzoek. Ook wanneer een hoofdbehandelaar niet zelf onderzoek aanvraagt maar dat wel autoriseert, waardoor de aanvraag op zijn naam wordt gesteld, wordt van hem verwacht dat hij bedacht is op het binnenkomen van de uitslag en op basis daarvan naar bevind van zaken handelt. Een duidelijke en liefst goed schriftelijk vastgelegde interne procedure (protocol) hoe om te gaan met aanvragen en uitslagen van onderzoek kan fouten en vergissingen – zoals hier het missen van een cruciale uitslag – voorkomen. Hier geldt: kennis is van geen waarde tenzij het in de praktijk wordt gebracht!
