15 september 2020 - 3 minuten leestijd
De rechtbank Amsterdam heeft onlangs in een geschil tussen een autodealer en zijn klant een vonnis gewezen (in kort geding). De rechtbank kwam tot het eindoordeel dat een ‘Google Maps-review’ onrechtmatig is, indien de recensie niet gebaseerd is op daadwerkelijke eigen ervaring(en). Er werd een verbod opgelegd om te voorkomen dat de autodealer meer Google Maps-reviews zou plaatsen over zijn klant.
De feiten in het kort
Eiser is een B.V. die zicht bezighoudt met vastgoedbeheer. Eigenaar en bestuurder van deze B.V is een andere B.V, waarvan de heer X enig aandeelhouder en bestuurder is. De heer X heeft zijn privéauto bij de autodealer in onderhoud gehad, waarbij er een geschil is ontstaan over de door de autodealer uitgevoerde reparaties. Vervolgens heeft de autodealer een Google-review geplaatst op de bedrijfsvermelding van de heer X op Google Maps. Deze recensie luidt als volgt: ‘’De Heer X leren kennen als een volstrekt (financieel) onbetrouwbaar persoon. Let heel goed op als je hiermee ‘’in zee gaat’’.’’ Nadat de autodealer gesommeerd was om desbetreffende recensie te verwijderen, heeft de autodealer de volgende Google-recensie geplaatst: ‘’De enige aandeelhouder, directeur en werknemer, de heer X leren kennen als een volstrekt (financieel) onbetrouwbaar persoon. Let heel goed op als je hiermee ‘’in zee gaat’’.’’
Eiser stelt dat de autodealer onrechtmatige Google-reviews heeft geplaatst. Ten eerste omdat het niet waar is wat er staat en ten tweede omdat de recensie op het bedrijfsaccount van de heer X is geplaatst en de kwestie rond de auto privé is. Volgens eiser handelt de autodealer hierdoor onrechtmatig. De autodealer stelt dat het rechtmatig is om een Google Maps-review te plaatsen op het bedrijfsaccount van de heer X, omdat de heer X en desbetreffende BV worden vereenzelvigd.
Onrechtmatige recensies
De rechtbank oordeelt dat de recensies op bedrijfsvermelding van de heer X op het platform van Google inderdaad onrechtmatig zijn, voor zover die niet zijn gebaseerd op een daadwerkelijke ervaring met het bedrijf van de heer X. De rechtbank zegt daar het volgende over: ‘’Nu de recensie niet zie op (de dienstverlening van) X en door de recensie de goede naam van X wordt aangetast, waardoor waarschijnlijk is dat zij schade zal lijden, door dat potentiële klanten van X hierdoor kunnen worden afgeschrikt, is de recensie onrechtmatig jegens X.’’ Bovendien is volgens de rechtbank de vraag of de BV en de heer X vereenzelvigd kunnen worden niet relevant, omdat het in deze zaak niet om de zakelijke dienstverlening van de heer X gaat, maar om de zakelijke dienstverlening van de autodealer. De vraag of de recensie op feiten is gebaseerd kan daardoor tevens onbeantwoord blijven.
Verbod tot plaatsen
De autodealer had ten tijde van het kort geding al zijn recensies verwijderd, desondanks besloot de rechter toch een verbod toe te verwijzen. De rechter besliste daar het volgende over:
‘’De volgende vraag is of dit afdoende is of dat X belang heeft bij een voorziening die voorkomt dat opnieuw dergelijke recensies worden geplaatst. Uit het feit dat RAC heeft gekozen voor het plaatsen van een tweede recensie (na discussie over de eerste recensie) en dat in een van haar laatste emails van 29 juli 2020 heeft verdedigd, kan worden afgeleid dat RAC niet overtuigd is van de onrechtmatigheid van haar handelen. Ook op de zitting heeft zij haar standpunt daarover niet genuanceerd. Nu RAC in het eerder heeft geweigerd om een onthoudingsverklaring te ondertekenen, kan niet worden uitgesloten dat RAC lichtvaardig weer een soortgelijke Google-recensie zal plaatsvinden. De verklaring van RAC dat zij die intentie niet heeft, is niet voldoende. Nu daarnaast een nieuwe Google-recensie opnieuw schadelijk voor X kan zijn, heeft zij voldoende (spoedeisend) belang bij een verbod op het plaatsen van een dergelijke recensie voor zover die niet is gebaseerd op een daadwerkelijke ervaring met haar bedrijf.’’
Beperkt tot Google Maps-reviews
Een interessante overweging is dat het verbod zich alleen beperkt tot het plaatsen van nieuwe recensies op Google Maps. De vraag is waarom het verbod zich niet strekt tot alle websites en/of sociale media kanalen waar je recensies kan achter laten (zoals ook was gevorderd). De rechtbank stelde dat ’het niet aannemelijk is geworden dat RAC ook op andere sociale media advertenties kan of zal plaatsen.’’ In het vonnis wordt verder niet op deze aanname ingegaan. Het lijkt in dergelijke situaties logisch en zinvol overige (social)media kanalen ook gelijk onder het verbod (met bijbehorende dwangsom) te brengen ter voorkoming van nieuwe geschillen. Ook om gelijk de situatie te ondervangen dat er op een ander forum nog een (verzwegen) zelfde recensie blijkt te staan. Het moet dan immers niet zo zijn dat de benadeelde voor die situatie toch met lege handen staat.
Conclusie
Iedereen mag recensies schrijven over producten of diensten van een ander. Dat geldt ook voor negatieve ervaringen, maar deze dienen wel op feiten te zijn gebaseerd. Voorts dient de review wel gebaseerd te zijn op daadwerkelijke eigen ervaring(en) met het bedrijf waarover je de recensie schrijft. Al met al een terechte uitkomst, aangezien een recensie een bedrijf kan maken of breken.
Advocaat IT-IE-recht en BMM-merkengemachtigde
Met dank aan student-stagiaire Daisy Brugman
Ook interessant?
