EHRC Updates

Uitgever Boom Juridische Uitgevers
Tijdschrift EHRC Updates
Datum 24-11-2021
Aflevering 21
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 04-11-2021, 62161/14
CiteertitelEHRC 2021/283
SamenvattingEen 77-jarige Armeniër is bij de grens van Azerbeidzjan opgepakt en vervolgens incommunicado vastgehouden. Vlak na zijn vrijlating, ruim een maand later, is hij overleden. Het EHRM acht voldoende overtuigend bewezen dat de man ernstig is mishandeld en uiteindelijk aan zijn verwondingen is overleden, en dat Azerbeidzjan daarvoor verantwoordelijk was onder art. 2 EVRM. Daarbij is bovendien te weinig onderzoek ingesteld naar de toedracht. De mishandelingen waren zodanig dat sprake was van foltering, in strijd met art. 3 EVRM. De detentie zelf was evident onrechtmatig in de zin van art. 5 EVRM. (Khojoyan en Vardazaryan t. Azerbeidzjan
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1104JUD006216114
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 04-11-2021, 54806/18
CiteertitelEHRC 2021/289
SamenvattingShabelnik is in 2002 voor twee verschillende moorden veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Het EHRM heeft ten aanzien van een van de moorden tot tweemaal toe geoordeeld dat art. 6 EVRM was geschonden, reden waarom het Oekraïense hooggerechtshof in 2017 opnieuw moest oordelen over een verzoek tot heropening. Dat verzoek werd toegewezen voor de moord waarop de EHRM-uitspraak betrekking had, maar voor de andere moord bleef de levenslange gevangenisstraf in stand. Nu daarvoor voldoende zelfstandige gronden bestonden en het ging om een andere veroordeling, acht het EHRM dit geen nieuwe bestraffing, zodat art. 7 EVRM niet is geschonden. (Shabelnik t. Oekraïne)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1104JUD005480618
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 02-11-2021, 38958/16
CiteertitelEHRC 2021/292
SamenvattingEen man met een onbehandelbare geestelijke stoornis is in de jaren ’90 veroordeeld tot een lange gevangenisstraf, vooral vanwege zijn risico voor de samenleving. In de jaren ’10 is de strafzaak heropend en is vanwege het nog voortdurende risico een preventieve detentie opgelegd. Het EHRM concludeert dat deze maatregel in strijd is met art. 5 lid 1 EVRM vanwege het ontbreken van een voldoende link met het oorspronkelijke feit en van opname in een passende inrichting. Ook is sprake van verboden terugwerkende kracht (art. 7 lid 1 EVRM) en van ‘bis in idem’ (art. 4 P7 EVRM). (W.A. t. Zwitserland)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1102JUD003895816
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 28-10-2021, 52374/15
CiteertitelEHRC 2021/280
SamenvattingIn Hongarije bestaat voor levenslang gestraften een mogelijkheid van vervroegde vrijlating na herbeoordeling van de straf, maar de voorwaarde daarbij is, dat zij minimaal 40 jaar van hun straf hebben uitgezeten. Het Hof overweegt dat deze voorwaarde sterk afwijkt van wat het zelf als maximaal redelijk heeft gezien, namelijk 25 jaar. Een dergelijke lange periode staat bovendien in de weg aan het goed kunnen beoordelen van de penologische legitimiteit van de straf. De Hongaarse regeling is dan ook in strijd met het verbod van onmenselijke en vernederende bestraffing van art. 3 EVRM. (Bancsok en László Magyar t. Hongarije (nr. 2))
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1028JUD005237415
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 26-10-2021, 41086/12
CiteertitelEHRC 2021/279
SamenvattingEen vijfjarige jongen is beweerdelijk seksueel misbruikt door een twaalfjarige jongen. Hij vertelde dat pas vier jaar later aan zijn moeder, die aangifte deed. Ondanks het bestaan van een psychologisch rapport waaruit bleek dat de jongen leed aan verschillende psychische stoornissen die correspondeerden met een geschiedenis van misbruik, stelde de openbaar aanklager geen onderzoek in. Het EHRM acht dat in het licht van art. 3 EVRM onaanvaardbaar, net als het feit dat het slachtoffer tijdens het vooronderzoek geen gespecialiseerde bijstand heeft gekregen door bijvoorbeeld een maatschappelijk werker of een psycholoog. (A.P. t. Moldavië)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD004108612
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 26-10-2021, 72437/11
CiteertitelEHRC 2021/281
SamenvattingIn een krantenartikel is een president van een Bulgaarse rechtbank beschuldigd van niet-integer handelen in een verduisteringszaak. Naar aanleiding hiervan is een onderzoek gestart, dat uiteindelijk heeft geleid tot het ontslag van de rechtbankpresident als rechter. Het EHRM onderzoekt primair of de Bulgaarse Hoge Raad van Justitie en het administratieve hooggerechtshof voldoen aan de eisen van art. 6 EVRM. Het concludeert dat zij zijn ingesteld bij wet, voldoende rechtsmacht hebben en voldoen aan eisen van onafhankelijkheid en onpartijdigheid. De concrete procedure was verder met voldoende waarborgen omkleed; geen schending art. 6 lid 1 EVRM. (Donev t. Bulgarije)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD007243711
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 26-10-2021, 20962/15
CiteertitelEHRC 2021/284
SamenvattingNa een verkeersongeval is klager een boete opgelegd van 200 euro, te vervangen door vier dagen hechtenis bij niet-betaling. Gelet op de beperkte hoogte van de boete is in Oostenrijk geen hoger beroep mogelijk als de boete in beroep in stand blijft. Weliswaar voorziet art. 2 lid 2 Protocol 7 EVRM in een recht op hoger beroep in strafzaken, maar dat is niet zo voor ‘lichte overtredingen’. Daarvan is in casu volgens het EHRM sprake; het feit dat de boete in een vrijheidsstraf kan worden omgezet maakt dat niet anders. Geen schending van art. 2 P7 EVRM. (Kindlhofer t. Oostenrijk)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD002096215
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 26-10-2021, 30306/13
CiteertitelEHRC 2021/286
SamenvattingJosefa León Madrid werd zwanger uit een relatie met J.S.T.S., waarna zij het contact met hem verbrak. Toen haar dochter in 2005 werd geboren, registreerde zij haar met haar eigen beide achternamen. J.S.T.S. erkende zijn vaderschap vervolgens via een gerechtelijke procedure alsnog, waarbij vanwege de toen geldende wetgeving automatisch zijn achternaam als eerste achternaam werd geregistreerd, tegen de wens van de moeder in. Dit (inmiddels gewijzigde) wettelijke automatisme om de naam van de vader voorop te stellen levert volgens het EHRM een ongerechtvaardigd onderscheid naar geslacht op, in strijd met art. 8 jo. 14 EVRM. (León Madrid t. Spanje)
AnnotatorR. Ritsema
LinkVolledige tekst annotatie (ehrc-updates.nl)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD003030613
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 26-10-2021, 32934/19
CiteertitelEHRC 2021/287
SamenvattingIn Litouwen bestaat een regeling waardoor jonge gezinnen subsidie kunnen krijgen voor de aanschaf van hun eerste huis. ‘Jonge gezinnen’ bestaan daarbij uit ouders van 35 jaar of jonger. Het EHRM erkent dat de regeling onderscheid naar leeftijd maakt, maar acht dit gerechtvaardigd vanuit het doel om vergrijzingsproblemen tegen te gaan door gericht een financiële prikkel te geven aan jonge mensen die kinderen willen krijgen. De afbakening van de groep is niet kennelijk onredelijk en ook niet disproportioneel, nu er voor mensen ouder dan 35 nog andere sociale voordelen bestaan. Geen schending art. 14 jo. 1 EP. (Šaltinytė t. Litouwen)
AnnotatorF.J.L. Pennings
LinkVolledige tekst annotatie (ehrc-updates.nl)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD003293419
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 26-10-2021, 2236/19
CiteertitelEHRC 2021/288
SamenvattingIn 2012 heeft het EHRM een schending van art. 6 lid 1 EVRM vastgesteld in een Spaanse strafzaak omdat het Spaanse hooggerechtshof de klager niet in persoon had gehoord. Op verzoek van de klager is vervolgens de zaak heropend, maar het hooggerechtshof heeft niet voor alle onderdelen van de aanklacht alsnog de eerdere uitspraak vernietigd en heeft de gevangenisstraf in stand gelaten. Het EHRM stelt vast dat de nationale rechter de eerdere EHRM-uitspraak daarbij onjuist heeft geïnterpreteerd en zijn margin of appreciation bij herzieningen te buiten is gegaan. Strijd met art. 6 lid 1 EVRM. (Serrano Contreras t. Spanje (nr. 2))
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD000223619
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM 26-10-2021, 34591/19 en 42545/19
CiteertitelEHRC 2021/291
SamenvattingTwee mensen die in een rolstoel zitten hebben geklaagd over tekortschietende toegankelijkheidsvoorzieningen in een Sloveens referendum en de EP-verkiezingen van 2019. Volgens het EHRM heeft een staat alleen niet voldaan aan zijn verplichtingen tot redelijke tegemoetkoming als sprake is van een ernstig benadelend effect voor de betrokkenen. Daarvan was hier geen sprake, nu de rolstoelers bij beide verkiezingen uiteindelijk wel hun stem konden uitbrengen, zij het eventueel met assistentie. Het voorzien in stemmachines acht het Hof niet nodig om overeenstemming met het gelijkheidsbeginsel van art. 14 en art. 1 P12 EVRM te waarborgen. (Toplak en Mrak t. Slovenië)
AnnotatorA. Caballero-Pérez
LinkVolledige tekst annotatie (ehrc-updates.nl)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1026JUD3459119
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 05-10-2021, 54431/08
CiteertitelEHRC 2021/290
SamenvattingVijf Georgiërs zijn tijdens het gewapende conflict tussen Georgië en Rusland in 2008 halsoverkop geëvacueerd uit het gebied waar zij woonden en dat was blootgesteld aan voortdurende bombardementen en beschietingen. Toen zij terugkeerden waren hun woningen vrijwel volledig verwoest. In zijn uitspraak in de interstatelijke zaak tussen Georgië en Rusland heeft het EHRM al vastgesteld dat Rusland niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor EVRM-schendingen gedurende het eigenlijke gewapende conflict. Hetzelfde oordeelt het nu voor Georgië. (Shavlokhova t. Georgië)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:1005DEC005443108
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekEuropees Hof voor de Rechten van de Mens
TitelEHRM, 28-09-2021, 75317/17
CiteertitelEHRC 2021/282
SamenvattingIn hoger beroep in een strafzaak is in 2016 uitspraak gedaan. Die uitspraak werd door alle rechters ondertekend, waarna twee van hen met pensioen gingen. In 2017 volgde de nadere onderbouwing van de uitspraak, die de basis vormde voor tenuitvoerlegging. Die onderbouwing werd door de president van het gerechtshof namens de gepensioneerde rechters ondertekenen. Volgens de veroordeelde persoon reflecteert de onderbouwing daardoor niet een consensus binnen het gerechtshof. Het EHRM verklaart de zaak niet-ontvankelijk omdat de onderbouwing niet de ‘criminal charge’ definitief vaststelde, maar alleen nadere gronden gaf ten behoeve van de tenuitvoerlegging. (Dragnea t. Roemenië)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2021:0928DEC007531717
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekHof van Justitie van de Europese Unie
TitelHvJ EU 28-10-2021, C-319/19
CiteertitelEHRC 2021/285
SamenvattingIn Bulgarije is – naast een lopende strafzaak – een afzonderlijke confiscatieprocedure ingesteld om beslag te kunnen leggen op beweerdelijk onrechtmatig verworven voorwerpen. Het HvJ EU merkt op dat deze confiscatieprocedure civielrechtelijk van aard is en autonoom wordt uitgevoerd, ongeacht het voortduren van een strafrechtelijke procedure of de uitkomst daarvan. Richtlijn 2014/42/EU is hierop dan ook niet van toepassing. Krachtens art. 51 lid 1 Hv is het Hof in deze zaak dan ook niet bevoegd tot uitleg van art. 17 en 48 Hv.
Samenvatting (Bron)Arrest van het Hof (Derde kamer) van 28 oktober 2021.#Komisia za protivodeystvie na koruptsiyata i za otnemane na nezakonno pridobitoto imushtestvo tegen ZV e.a.#Verzoek van de Sofiyski gradski sad om een prejudiciele beslissing.#Prejudiciele verwijzing - Justitiele samenwerking in strafzaken - Richtlijn 2014/42/EU - Werkingssfeer - Nationale wettelijke regeling krachtens welke onrechtmatig verkregen vermogen zonder strafrechtelijke veroordeling kan worden geconfisqueerd.#Zaak C-319/19.
UitspraakECLI:EU:C:2021:883
Artikel aanvragenVia Praktizijn