| Samenvatting (Bron) | Rv 118; BW 7:363, 7:369, 7:370 7:371
Ten onrechte, want overbodig, is door de voorgestelde medepachter een incidentele vordering tot voeging ingesteld. Door zijn oproeping op de voet van art. 118 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering werd hij (reeds) partij in het geding. Als opgeroepen partij is hij in de gelegenheid om zijn standpunt aan het hof ter beoordeling voor te leggen, waarvan hij ook gebruik heeft gemaakt. Door de voorgestelde medepachter is niet toegelicht wat voeging hieraan zou kunnen toevoegen. Bij zijn incidentele vordering heeft hij dus geen belang, zodat die vordering dient te worden afgewezen.
De toewijzing van de vordering in conventie heeft de pachtkamer in eerste aanleg gegrond op art. 7:370 lid 1 aanhef en onder d BW, volgens welke bepaling de pachtrechter de vordering tot beëindiging kan toewijzen indien de pachter niet toestemt in een redelijk aanbod tot het aangaan van een nieuwe pachtovereenkomst, voor zover dat aanbod niet een wijziging van de pachtprijs inhoudt.
De tegen deze beslissing gerichte grieven in het principaal beroep slagen. De brief van 21 juli 2008 bevat een voorstel om over het beëindigen van de lopende pachtovereenkomst en het aangaan van een nieuwe, geliberaliseerde pachtovereenkomst in onderhandeling te treden. Verpachters hebben hun voorstel niet geconcretiseerd wat betreft onder meer de looptijd van de overeenkomst en de prijs. Bij gebreke van deze elementen was het voorstel onvoldoende bepaald om van een aanbod te kunnen spreken. In de loop van de onderhavige procedure hebben verpachters alsnog aangegeven “hetzelfde prijsniveau te handhaven”, maar ook daarmee is het voorstel nog onvoldoende concreet omschreven, daargelaten of een nadere concretisering van na de opzegging bij de beoordeling van een beëindigingsvordering in aanmerking kan worden genomen. Anders dan verpachters aanvoeren belette de reactie van pachter hen niet tot het doen van een concreet aanbod. Ook bestaat er geen grond om in verband met de afhoudende reactie van pachter het door verpachters gedane voorstel aan een volwaardig aanbod gelijk te stellen. In dit verband is van belang dat de opsomming van beëindigingsgronden in art. 7:370 lid 1 BW een limitatief karakter draagt, waarmee de wetgever klaarblijkelijk heeft beoogd de pachter te beschermen. Daarbij past een extensieve interpretatie van een van die beëindigingsgronden niet.
Ten overvloede voegt het hof aan het voorgaande toe dat het allerminst vanzelfsprekend is dat een aanbod tot het aangaan van een geliberaliseerde pachtovereenkomst een redelijk aanbod zou kunnen zijn als bedoeld in art. 7:370 lid 1 aanhef en onder d BW. Uit art. 7:371 lid 2 BW lijkt te volgen dat de wetgever uitsluitend aan een aanbod tot het aangaan van een nieuwe reguliere pachtovereenkomst heeft gedacht. Het daar genoemde art. 7:325 BW is immers volgens art. 7:397 lid 1 BW niet van toepassing in geval van geliberaliseerde pacht. Indien niettemin zou moeten worden aangenomen dat een aanbod tot het aangaan van een geliberaliseerde pachtovereenkomst binnen het bereik van art. 7:370 lid 1 aanhef en onder d valt omdat de tekst van de wet dat niet uitsluit, geldt dat zo’n aanbod slechts zelden als redelijk zal kunnen worden aangemerkt, omdat geliberaliseerde pacht immers een aanzienlijke verslechtering van de rechtspositie van de pachter impliceert. In verband daarmee en gelet op het belang van pachter bij voortzetting van de pacht samen met de voorgestelde medepachter en beoogd bedrijfsopvolger (zie hierna) zou een aanbod tot het aangaan van een geliberaliseerde pachtovereenkomst in ieder geval in het onderhavige geval niet als redelijk hebben kunnen gelden.
In de processtukken hebben verpachters pachter nog diverse andere verwijten gemaakt, onder meer wat betreft de inbreng van het gepachte in de maatschap. Deze verwijten, die redelijkerwijs niet kunnen worden beschouwd als een uitwerking van het reeds in de opzegging gebezigde verwijt, moeten buiten beschouwing blijven omdat immers volgens art. 7:369 lid 2 Burgerlijk Wetboek de verpachter slechts op de gronden vermeld in de opzegging kan vorderen dat de rechter het tijdstip zal vaststellen waarop de overeenkomst zal eindigen. Dat voorschrift strekt ertoe dat de pachter aan de hand van de in de opzegging vermelde grond(en) moet kunnen bepalen of hij in de opzegging wil berusten, dan wel het op een procedure wil laten aankomen.
Belangenafweging in het kader van art. 7:370 lid 1 aanhef en onder c BW valt uit in het voordeel van pachter (zie arrest).
Vordering tot aanwijzing van medepachter wordt toegewezen. Magere agrarische opleiding hier geen bezwaar in verband met de aard van het bedrijf. Ook de omstandigheid dat de voorgestelde medepachter tevens een klusbedrijf heeft, is geen beletsel. |
|---|
