Jurisprudentie Bescherming Persoonsgegevens

Uitgever Sdu
Tijdschrift Jurisprudentie Bescherming Persoonsgegevens
Datum 01-03-2014
Aflevering 1
RubriekEHRM
TitelEHRM 19-09-2013, 8772/10
CiteertitelJBP 2014/1
SamenvattingRecht op bescherming van het privéleven, Publieke personen, Vrijheid van meningsuiting, Persvrijheid
Samenvatting (Bron)No violation of Article 8 - Right to respect for private and family life (Article 8 - Positive obligations;Article 8-1 - Respect for private life)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2013:0919JUD000877210
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelEHRM 06-06-2013, 1585/09
CiteertitelJBP 2014/2
SamenvattingMedische persoonsgegevens van Jehova’s getuigen, Verstrekken gegevens aan Openbaar Ministerie, Wettelijke basis, Gerechtvaardigd doel, Onevenredige inbreuk privacy, Wijze van toetsing hof
Samenvatting (Bron)Remainder inadmissible;Violation of Article 8 - Right to respect for private and family life (Article 8-1 - Respect for private life);Non-pecuniary damage - award
AnnotatorA.C. Hendriks
UitspraakECLI:CE:ECHR:2013:0606JUD000158509
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelEHRM 14-03-2013, 24117/08
CiteertitelJBP 2014/3
SamenvattingTax authorities, Tax office, Tax audit, Back up copy, Computer server
Samenvatting (Bron)No violation of Article 8 - Right to respect for private and family life (Article 8-1 - Respect for correspondence;Respect for home)
UitspraakECLI:CE:ECHR:2013:0314JUD002411708
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekHvJ EU
TitelHvJ EU 12-12-2013, C-293/12 (conclusie)
CiteertitelJBP 2014/4
SamenvattingElektronische communicatie, Bewaring van gegevens die zijn gegenereerd of verwerkt in verband met het aanbieden van elektronische communicatiediensten
Samenvatting (Bron)Conclusie van advocaat-generaal Cruz Villalon van 12 december 2013. # Digital Rights Ireland Ltd (C-293/12) tegen Minister for Communications, Marine and Natural Resources en anderen en Karntner Landesregierung (C-594/12) en anderen. # Verzoeken om een prejudiciele beslissing: High Court - Ierland, Verfassungsgerichtshof - Oostenrijk. # Elektronische communicatie - Richtlijn 2006/24/EG - Openbaar beschikbare elektronischecommunicatiediensten of openbare communicatienetwerken - Bewaring van gegevens die zijn gegenereerd of verwerkt in het kader van aanbieding van dergelijke diensten - Geldigheid - Artikelen 7, 8 en 11 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. # Gevoegde zaken C-293/12 en C-594/12.
UitspraakECLI:EU:C:2013:845
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHvJ EU 12-12-2013, C-141-12 en C-372-12 (conclusie)
CiteertitelJBP 2014/5
SamenvattingJuridische Analyse, Minuut, Vreemdelingen, Prejudiciële beslissing
Samenvatting (Bron)Conclusie van advocaat-generaal Sharpston van 12 december 2013. # YS (C-141/12) tegen Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel en Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel (C-372/12) tegen M en S. # Verzoeken om een prejudiciele beslissing: Rechtbank Middelburg, Raad van State - Nederland. # Prejudiciele verwijzing - Bescherming van natuurlijke personen in verband met verwerking van persoonsgegevens - Richtlijn 95/46/EG - Artikelen 2, 12 en 13 - Begrip ,persoonsgegevens' - Omvang van recht van betrokkene op toegang - Gegevens betreffende aanvrager van verblijfstitel en juridische analyse in bestuurlijk document ter voorbereiding van beslissing - Handvest van de grondrechten van de Europese Unie - Artikelen 8 en 41. # Gevoegde zaken C-141/12 en C-372/12.
UitspraakECLI:EU:C:2013:838
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHvJ EU 17-10-2013, C-291/12
CiteertitelJBP 2014/6
SamenvattingNormen voor de veiligheidskenmerken van en biometrische gegevens in door de lidstaten afgegeven paspoorten en reisdocumenten, Weigering afgifte paspoort wegens weigering afneming vingerafdrukken aanvrager, Rechtsgrondslag, Grondrechten op eerbiediging van het privéleven en bescherming van persoonsgegevens, Verwerking van gezichtsopname en vingerafdrukken als persoonsgegevens, Grondrechtentoetsing, Rechtvaardigingsgronden, Toestemming, bij wet voorzien, Doelstelling van algemeen belang, wezenlijke inhoud, evenredigheid, geschiktheid, noodzakelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit
Samenvatting (Bron)Arrest van het Hof (Vierde kamer) van 17 oktober 2013. # Michael Schwarz tegen Stadt Bochum. # Verzoek om een prejudiciele beslissing: Verwaltungsgericht Gelsenkirchen - Duitsland. # Verzoek om een prejudiciele beslissing - Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid - Biometrisch paspoort - Vingerafdrukken - Verordening (EG) nr. 2252/2004 - Geldigheid - Rechtsgrondslag - Vaststellingsprocedure - Artikelen 7 en 8 van Handvest van de grondrechten van de Europese Unie - Recht op eerbiediging van priveleven - Recht op bescherming van persoonsgegevens - Evenredigheid. # Zaak C-291/12.
AnnotatorG. Overkleeft-Verburg
UitspraakECLI:EU:C:2013:670
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHvJ EU 25-06-2013, C-131/12
CiteertitelJBP 2014/7
SamenvattingTerritoriale en materiële werkingssfeer Richtlijn 95/46/EG, Recht op uitwissing en afscherming van gegevens, Recht 'om te worden vergeten'
Samenvatting (Bron)Arrest van het Hof (Grote kamer) van 13 mei 2014.#Google Spain SL en Google Inc. tegen Agencia Espanola de Proteccion de Datos (AEPD) en Mario Costeja Gonzalez.#Verzoek van de Audiencia Nacional om een prejudiciele beslissing.#Persoonsgegevens - Bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van deze gegevens - Richtlijn 95/46/EG - Artikelen 2, 4, 12 en 14 - Materiele en territoriale werkingssfeer - Internetzoekmachines - Verwerking van op websites te vinden gegevens - Opzoeking, indexering en opslag van deze gegevens - Verantwoordelijkheid van de exploitant van de zoekmachine - Vestiging op het grondgebied van een lidstaat - Omvang van de verplichtingen van deze exploitant en van de rechten van de betrokken persoon - Handvest van de grondrechten van de Europese Unie - Artikelen 7 en 8.#Zaak C-131/12.
UitspraakECLI:EU:C:2014:317
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHvJ EU 30-05-2013, C-342/12
CiteertitelJBP 2014/8
SamenvattingBegrip 'persoonsgegeven', Beginselen betreffende kwaliteit van gegevens en toelaatbaarheid van gegevensverwerking, Beveiliging van verwerking, Arbeidstijdregister
Samenvatting (Bron)Arrest van het Hof (Derde kamer) van 30 mei 2013. # Worten - Equipamentos para o Lar SA tegen Autoridade para as Condicoes de Trabalho (ACT). # Verzoek om een prejudiciele beslissing: Tribunal do Trabalho de Viseu - Portugal. # Verwerking van persoonsgegevens - Richtlijn 95/46/EG - Artikel 2 - Begrip ,persoonsgegevens' - Artikelen 6 en 7 - Beginselen betreffende kwaliteit van gegevens en toelaatbaarheid van gegevensverwerking - Artikel 17 - Beveiliging van verwerking - Arbeidstijd van werknemers - Arbeidstijdregister - Toegang door nationale autoriteit bevoegd voor toezicht op arbeidsvoorwaarden - Verplichting voor werkgever om onmiddellijk consulteerbaar arbeidstijdregister ter beschikking te stellen. # Zaak C-342/12.
UitspraakECLI:EU:C:2013:355
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekHoge Raad
TitelHoge Raad 10-09-2013
CiteertitelJBP 2014/9
SamenvattingVerwerping verweer bewijsuitsluiting resultaten fotoconfrontaties, Bewaartermijn, Goede taakvervulling, Opsporingsonderzoek
Samenvatting (Bron)Verwerping verweer bewijsuitsluiting resultaten fotoconfrontaties. De stellingen waarop het middel berust, te weten dat de in 2001 van verdachte genomen fotos volgens de destijds geldende voorschriften verwijderd hadden behoren te zijn uit het politieregister Supporters/evenementenbegeleiding District 7, nu de vrijspraak van, resp. ovar ter zake van, de feiten naar aanleiding waarvan die fotos zijn gemaakt meebrengt dat het in het register behouden van de fotos niet langer noodzakelijk was met het oog op een goede taakvervulling en v.zv. al niet uit genoemd reglement volgt dat de fotos van verdachte na diens vrijspraak en ovar uit het register moesten worden verwijderd uit art. 6 en 8 EVRM voortvloeit dat zulks had behoren te geschieden, kunnen - wat daar verder ook van zij - niet de gevolgtrekking dragen dat het in het register opgenomen blijven van de destijds van verdachte gemaakte fotos een vormverzuim oplevert dat is begaan i.h.k.v. het voorbereidend onderzoek als bedoeld in art. 359a Sv, naar de in deze zaak tenlastegelegde en bewezenverklaarde feiten. Evenmin kan worden gezegd dat door het tonen van de nog in het register opgenomen fotos aan getuigen in het aan de onderhavige strafzaak ten grondslag liggende opsporingsonderzoek een belangrijk strafvorderlijk voorschrift of rechtsbeginsel in zó ernstige mate is geschonden dat de uitkomst van de fotoconfrontaties van het bewijs zou moeten worden uitgesloten. Opmerking verdient dat de enkele omstandigheid dat een verdachte is vrijgesproken of ontslagen van alle rechtsvervolging niet noodzakelijk met zich brengt dat gegevens te zijnen aanzien niet langer van belang zijn voor de informatievoorziening i.h.k.v. de uitvoering van art. 2 Politiewet 1993, i.h.b. met het oog op het voorkomen en bestrijden van laakbaar gedrag dat een verstoring van de openbare orde kan opleveren.
UitspraakECLI:NL:HR:2013:682
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHoge Raad 12-02-2013
CiteertitelJBP 2014/10
SamenvattingSchending ambtsgeheim psycholoog, Medisch beroepsgeheim, Ontbreken toestemming patiënt
Samenvatting (Bron)Slagende en falende bewijsklacht art. 272 Sr. Geheim a.b.i. art. 272 Sr. Nu t.a.v. de verstrekte informatie (waaronder persoonsgegevens) niet blijkt van een verband met de behandeling door de verdachte, is geen sprake van een geheim als bedoeld in art. 272 Sr. De opvatting dat het gegeven dat X tegen een arts een zaak bij het medisch tuchtcollege heeft aangespannen niet kan worden aangemerkt als een geheim dat bewaring verdient, omdat ingevolge art. 70 Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg procedures bij het medisch tuchtcollege in beginsel openbaar zijn, is onjuist (vgl. HR LJN AF2343).
UitspraakECLI:NL:HR:2013:BY5677
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHoge Raad 12-02-2013
CiteertitelJBP 2014/11
SamenvattingBeklagprocedure, Verschoningsrecht
Samenvatting (Bron)Beklag, beslag. Belanghebbende a.b.i. art. 552a Sv. Casus: [B], optredend als gemachtigde van de behandelend arts, voldoet aan het bevel van de R-C tot uitlevering van het medisch dossier betreffende de geneeskundige behandeling van de dochter van klager. Klager, die ervan wordt verdacht het kind te hebben mishandeld, dient een klaagschrift in. HR ambtshalve: HR herhaalt relevante overwegingen uit LJN AO5070. Hieruit volgt dat alleen de verschoningsgerechtigde zelf in een beklagprocedure als de onderhavige waarin het verschoningsrecht in het geding is, kan worden aangemerkt als belanghebbende i.d.z.v. art. 552a Sv. De HR doet wat de Rb had behoren te doen en verklaart de klager n-o in zijn klaagschrift.
AnnotatorN.W. Groenhart
UitspraakECLI:NL:HR:2013:BX4284
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelHoge Raad 08-02-2013
CiteertitelJBP 2014/12
SamenvattingInzagerecht, Arbeidsverhouding, Intern overleg en beraad
Samenvatting (Bron)Art. 81 lid 1 RO. Verzoek om inzage van verwerkte persoonsgegevens op de voet van art. 35 Wet Bescherming Persoonsgegevens.
UitspraakECLI:NL:HR:2013:BY4196
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekRaad van State
TitelRaad van State 24-12-2013
CiteertitelJBP 2014/13
SamenvattingTijdelijke sluiting coffeeshop, Besloten clubcriterium, Ingezetenencriterium, Geen strijd met de Grondwet, het internationale recht en het Europese recht
Samenvatting (Bron)CONCLUSIE: Op dinsdag 24 december 2013 neemt Staatsraad Advocaat-Generaal Keus een conclusie in een aantal bestuursrechtelijke geschillen. Het gaat om de tijdelijke sluiting van coffeeshop Toermalijn door de burgemeester van Tilburg en van coffeeshop Easy Going door de burgemeester van Maastricht. De burgemeesters hebben zich op het standpunt gesteld dat deze coffeeshops in hun gemeenten gesloten mochten worden, omdat zij het 'besloten clubcriterium' en het 'ingezetenencriterium' niet hebben nageleefd. Zowel de rechtbank Limburg als de rechtbank Zeeland-West-Brabant oordeelde eerder dit jaar dat het besloten clubcriterium niet toelaatbaar is. Ten aanzien van het ingezetenencriterium liepen de uitspraken van de rechtbanken uiteen. Mede gelet op de uiteenlopende uitspraken van de rechtbanken, heeft de voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State Staatsraad Advocaat-Generaal Keus gevraagd in de conclusie in te gaan op de vraag of het besloten clubcriterium en het ingezetenencriterium in strijd zijn met de Grondwet, het internationale recht en het Europese recht. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft de zaken op 14 november jl. op een rechtszitting behandeld.
UitspraakECLI:NL:RVS:2013:2532
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRaad van State 16-10-2013
CiteertitelJBP 2014/14
SamenvattingInzagerecht, Zakelijke samenvatting anonieme brief, Correctierecht ziet niet op indrukken, meningen en conclusies waarmee de betrokkene zich niet kan verenigen
Samenvatting (Bron)Op 21 februari 2012 heeft [appellant] op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens (hierna: Wbp) verzocht informatie te verstrekken over de herkomst van gegevens ter zake van door de minister ambtshalve verkregen informatie.
UitspraakECLI:NL:RVS:2013:1543
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRaad van State 03-07-2013
CiteertitelJBP 2014/15
SamenvattingInzagerecht, Personeelsdossier, Volledigheid van inzage
Samenvatting (Bron)Bij brief van 22 februari 2010 heeft [appellante] verzocht om volledige inzage in haar personeelsdossier.
UitspraakECLI:NL:RVS:2013:121
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRaad van State 03-04-2013
CiteertitelJBP 2014/16
SamenvattingVerzoek om afschrift van het dossier, "Voor zover vereist" beroep op het inzagerecht in de Wbp, Op de zaak betrekking hebbende stukken, Aanvraag, Besluit, Ingebrekestelling, Dwangsom, Interpretatie verzoek, Ontbrekende bevoegdheid kennisneming
Samenvatting (Bron)Bij uitspraak van 4 juli 2012 heeft de rechtbank het beroep dat door [wederpartij] is ingesteld tegen het niet tijdig door de minister nemen van een besluit op haar verzoek van 14 november 2011 om toezending van dossierstukken gegrond verklaard, het met een besluit gelijk te stellen niet tijdig nemen van een besluit vernietigd en de aan [wederpartij] verbeurde dwangsom vastgesteld op 490,00. Deze uitspraak is aangehecht.
AnnotatorG. Overkleeft-Verburg
UitspraakECLI:NL:RVS:2013:BZ7568
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRaad van State 06-03-2013
CiteertitelJBP 2014/17
SamenvattingBIG-registratiegegevens
Samenvatting (Bron)Het verzoek heeft een ruimere strekking dan tot inzage en afschrift krachtens de Wjz. Gelet op de artt. 49 tot en met 51 van die wet en de geschiedenis van de totstandkoming ervan, is daarmee beoogd de geheimhouding en bekendmaking van bescheiden met betrekking tot de jeugdige te regelen. De wettelijke vertegenwoordigers van de jeugdige hebben niet zonder meer inzage in en krijgen niet zonder meer afschrift van bescheiden met betrekking tot de jeugdige. Indien het belang van de jeugdige zich daartegen verzet, worden de bescheiden niet verstrekt. Daarbij gaat het volgens de MvT bijvoorbeeld om een situatie, waarin het terstond verstrekken van de informatie over de jeugdige met zich kan brengen dat de wettelijke vertegenwoordiger de jeugdige aan de nodige zorg onttrekt. Ook kan het gaan om gevallen waarin moet worden gevreesd voor het toebrengen van fysieke of psychische schade aan de jeugdige (Kamerstukken II, 2001/2002, 27 842, blz. 75). Op de voet van art. 50, lid 2 van de Wjz kon aan wederpartijen inzage in, dan wel afschrift van de bescheiden uit de dossiers van de kinderen worden verstrekt, tenzij het belang van de kinderen zich daartegen verzette. Daarbij diende een afweging plaats te vinden tussen het belang van de ouders en dat van de kinderen. Zodanige belangenafweging blijft achterwege bij de beoordeling van een verzoek op grond van de Wob. Openbaarmaking zou tot een doorkruising van de in de Wjz neergelegde regeling tot inzage in, dan wel de verstrekking van afschrift van de bescheiden met betrekking tot de kinderen leiden. Gezien het vorenstaande, heeft Bureau Jeugdzorg de Wob terecht niet op het verzoek toegepast. Het verzoek om verstrekking van de BIG-registratiegegevens betreft gegevens die openbaar zijn en op de website zijn te raadplegen, zodat deze gegevens niet op de voet van de Wob openbaar kunnen worden gemaakt.
UitspraakECLI:NL:RVS:2013:BZ3368
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRaad van State 30-01-2013
CiteertitelJBP 2014/18
SamenvattingInzagerecht, Recht van inzage alleen voor documenten die deel uitmaken van een bestand
Samenvatting (Bron)Bij besluit van 23 december 2009 heeft het college aan [appellante] medegedeeld dat haar betreffende persoonsgegevens worden verwerkt in het kader van haar voormalig dienstverband bij de gemeente Zevenaar en kopieën van documenten met haar betreffende persoonsgegevens uit de personeels- en salarisadministratie verstrekt.
AnnotatorA.M. Klingenberg
UitspraakECLI:NL:RVS:2013:BY9910
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekCBb
TitelCollege van Beroep voor het bedrijfsleven 21-03-2013
CiteertitelJBP 2014/19
SamenvattingDBC-informatie op declaraties, Gegevensbescherming, Opneming van uitzonderingsbepalingen in de door het NZa vastgestelde uitvoeringsregeling, Toetsingskader, Positie van zelfbetalers, Cliënten en zorgverleners met privacybezwaren, Contracteerbeleid zorgverzekeraars, Waarborgen, Evenwichtige belangenafweging, Grenzen van een redelijke beleidsbepaling, Aanvaardbaarheid van het DBC-systeem in de GGZ, Privacyverklaring
Samenvatting (Bron)Verplichting om diagnose-informatie door GGZ-zorgverleners op facturen aan zorgverzekeraars te vermelden. Naar aanleiding van de uitspraak van het College van 8 maart 2012 (LJN: BV8297) heeft NZa een uitzonderingsregel getroffen voor patienten die privacybezwaren tegen de informatieverstrekking hebben. Het College is van oordeel dat Nza met deze uitzonderingsregel binnen de grenzen van een redelijke beleidsbepaling is gebleven.
AnnotatorG. Overkleeft-Verburg
UitspraakECLI:NL:CBB:2013:BZ6194
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekGerechtshoven
TitelGerechtshof Den Haag 10-07-2013
CiteertitelJBP 2014/20
SamenvattingJeugdzorg, Advies- en Meldpunten Kindermishandeling
Samenvatting (Bron)Verzoek tot verwijdering van conclusie in AMK-rapport: "Kindermishandeling niet bevestigd en niet weerlegd". Wet op de Jeugdzorg, artikel 10 en 11; Wet Bescherming Persoonsgegevens, artikel 36 lid 1.
UitspraakECLI:NL:GHDHA:2013:2939
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelGerechtshof Amsterdam 05-03-2013
CiteertitelJBP 2014/21
SamenvattingInzagerecht, Verwijderingsrecht, Informatieplicht, Kredietwaardigheid, Staminformatie, Database
Samenvatting (Bron)Bevel tot verwijderen van persoonsgegevens als bedoeld in art. 46 lid 1 juncto art. 36 lid 1 Wet Bescherming Persoonsgegevens.
UitspraakECLI:NL:GHAMS:2013:697
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelGerechtshof Arnhem-Leeuwarden 12-02-2013
CiteertitelJBP 2014/22
SamenvattingPiketadvocaten, Raad voor Rechtsbijstand, Bopz-piketregister, Peer Reviewsysteem, Kwaliteitscontrole, Geheimhoudingsplicht, Afgeleid medisch beroepsgeheim, Verstrekken kopie (geanonimiseerde) cliëntdossiers, Onrechtmatig handelen, Vernietigt kg-vonnis
Samenvatting (Bron)Nu de advocaten zijn gebonden aan hun beroepsgeheim, aan een afgeleid medisch beroepsgeheim en aan de voorschriften van de Wet bescherming persoonsgegevens, handelt De Raad voor Rechtsbijstand naar voorshands oordeel van het hof onrechtmatig, doordat hij van de Bopz-piketadvocaten (in het kader van een controle op de kwaliteit van de door hen geleverde gefinancierde rechtsbijstand) eist om de cliëntdossiers van zaken (geanonimiseerd) in kopie aan de Raad te verstrekken.
AnnotatorT.F.M. Hooghiemstra
UitspraakECLI:NL:GHARL:2013:BZ0644
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelGerechtshof Arnhem-Leeuwarden 08-01-2013
CiteertitelJBP 2014/23
SamenvattingInzagerecht, Faillissement, Vertrouwelijkheid
Samenvatting (Bron)Verzoek ex art. 35 en 46 Wet bescherming persoongegevens om curator in faillissement te veroordelen schriftelijk mee te delen of persoongegevens van betrokkene zijn verwerkt afgewezen o.g.v. art. 43 aanhef en sub e Wbp.
UitspraakECLI:NL:GHARL:2013:BZ1829
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekRechtbanken
TitelRechtbank Amsterdam 13-11-2013
CiteertitelJBP 2014/24
SamenvattingGoedkeuringsbesluit, Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Zorgverzekeraars, Geestelijke gezondheidszorg, Verstrekken diagnose-informatie over individuele patiënten, Medische privacy patiënt, Uitzonderingsregels, Waarborgen vertrouwelijkheid en geheimhouding, Beroep gegrond
Samenvatting (Bron)Goedkeuringsbesluit met betrekking tot Gedragscode Verwerking persoonsgegevens Zorgverzekeraars op grond van artikel 25 Wbp. Beroep van KDVP gegrond. Het CBB heeft in de uitspraak van 2 augustus 2010 geoordeeld dat het verstrekken aan zorgverzekeraars van diagnose-informatie over individuele patiënten inbreuk maakt op de medische privacy van die patiënten, waarbij het gaat om diagnoses die de kern van het privé-leven van de betrokken persoon raken, zodat informatie hierover zeer privacygevoelig is. Verweerder heeft ten onrechte dat oordeel niet betrokken bij de verbijzondering van bepalingen voor de geestelijke gezondheidszorg in de Gedragscode. De Gedragscode bevat geen uitzonderingsregels die de vertrouwelijkheid en geheimhouding bij de behandeling van psychische klachten waarborgen.
UitspraakECLI:NL:RBAMS:2013:7480
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Amsterdam 18-07-2013
CiteertitelJBP 2014/25
SamenvattingCorrectierecht, pinpas fraude, Incidentenregister, Protocol incidentenwaarschuwingssysteem financiële instellingen
Samenvatting (Bron)Wbp, Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Financiële Instellingen. Toetsingkader voor gegevens die in intern verwijzingsregister (IVR) van de bank zijn opgenomen. IVR valt niet onder nieuw Protocol uit 2011.
UitspraakECLI:NL:RBAMS:2013:5253
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Amsterdam 16-05-2013
CiteertitelJBP 2014/26
SamenvattingOpenbaarmaking rapport, FIOD, Weigeringsgronden, Strafrechtelijke persoonsgegevens
Samenvatting (Bron)Wob - openbaarmaking rapport FIOD - categorale weigering in dit geval onvoldoende. Absolute en relatieve weigeringsgronden vragen verschillende beoordelingen. Wbp persoonsgegevens. Dat eiser alle namen van de betrokkenen kent doet er niet aan af dat betrokkenen schade kunnen lijden in de persoonlijke levenssfeer door bekendmaking. Openbaar is immers openbaar voor iedereen. Namen van als getuige aangemerkte, maar niet gehoorde personen zijn geen strafrechtelijk persoonsgegevens.Voordoen van onevenredige benadeling door intimidatie van getuige is dermate onzeker dat dit geen weigeringsgrond kan zijn. Samenvatting niet op voorhand onmogelijk. Gegrond, nieuw besluit.
UitspraakECLI:NL:RBAMS:2013:2820
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Amsterdam 14-05-2013
CiteertitelJBP 2014/27
SamenvattingStichting Brein, Verkrijging NAW-gegevens via website
Samenvatting (Bron)Stichting Brein vordert van ING Bank de naam en adresgegevens die behoren bij een bankrekeningnummer dat staat vermeld op de website FTD World. Volgens Brein kan via die website illegaal auteursrechtelijk beschermd materiaal worden verkregen. De voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam wijst de vordering af. Er zijn andere mogelijkheden voor Brein om de gegevens te verkrijgen. ING Bank dient zich de privacybelangen van haar cliënten aan te trekken.Een afweging van belangen valt daarom in het voordeel uit van ING Bank.
UitspraakECLI:NL:RBAMS:2013:CA0350
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Den Haag 05-06-2013
CiteertitelJBP 2014/28
SamenvattingWietpas, Coffeeshops, Drugstoerisme
Samenvatting (Bron)De rechtbank vindt de invoering van één onderdeel van de wietpas (het zogenoemde besloten club-criterium) een onevenredig grote inbreuk op de belangen van bezoekers van coffeeshops. Door deze maatregel hebben coffeeshops in het zuiden van het land gedurende enkele maanden financiële schade geleden, omdat hun klanten afgeschrikt werden. De Staat moet deze schade vergoeden. Een minder ver ingrijpend onderdeel van de wietpas (het ingezetenen-criterium) zou op zichzelf al tot het gewenste resultaat kunnen leiden, zo oordeelt de Haagse rechtbank. De regering heeft immers zelf al gezegd dat de beperking van cannabisverkoop aan alleen Nederlanders heeft geleid tot een sterke afname van het drugstoerisme. De Staat moet nu een schadevergoeding betalen aan een aantal coffeeshophouders in Limburg, Noord-Brabant en Zeeland. De hoogte van de schadevergoeding zal nog nader bepaald moeten worden. De beperking van verkoop aan alleen Nederlanders (het ingezetenen-criterium) is volgens de rechtbank wel geoorloofd, omdat hiermee doelgericht het drugstoerisme uit het buitenland tegengegaan wordt. Dit beleid is volgens de rechtbank vanwege deze doeltreffendheid niet in strijd met Europese regelgeving.
AnnotatorJ.B.F. Brouwers-Verstappen
UitspraakECLI:NL:RBDHA:2013:CA1921
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Leeuwarden 07-06-2012
CiteertitelJBP 2014/29
SamenvattingInzagerecht, Juridische Analyse, Minuut, Vreemdelingen
Samenvatting (Bron)WBP - inzage in minuut bij vreemdelingenrechtelijke beslissing - juridische analyse - zelf voorzien
UitspraakECLI:NL:RBLEE:2012:CA2699
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Noord-Nederland 18-04-2013
CiteertitelJBP 2014/30
SamenvattingHennepkwekerij, Convenant Aanpak Thuisteelt van Hennep, Woningcorporatie, Samenwerkingsverband, Strafrechtelijke persoonsgegevens, Voorafgaand onderzoek
Samenvatting (Bron)Ontruiming wegens hennep. Uitsluiting sociale huurwoning voor maximaal 2 jaar. Gegevensverstrekking in strijd met Wbp
UitspraakECLI:NL:RBNNE:2013:BZ7896
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Midden-Nederland 09-01-2013
CiteertitelJBP 2014/31
SamenvattingCorrectierecht, Indicatiebesluit, Analyseverslag, Jeugdzorg
Samenvatting (Bron)Verzoekschrift ex artikel 46 Wet Bescherming Persoonsgegevens.
AnnotatorJ.A.L. Krabben
UitspraakECLI:NL:RBMNE:2013:BY8967
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Oost-Brabant 26-11-2013
CiteertitelJBP 2014/32
SamenvattingBelastingdienst, Parkeergegevens
Samenvatting (Bron)Kort geding. Belastingdienst vraagt met een beroep op artikel 53 AWR parkeergegevens op bij dienstverlener voor betaald parkeren. Vordering afgewezen in verband met bescherming priveleven in artikel 8 EVRM
UitspraakECLI:NL:RBOBR:2013:6553
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Oost-Brabant 13-11-2013
CiteertitelJBP 2014/33
SamenvattingOntslag op staande voet, Referenties, Ex-werkgeversverklaring, Bank, Integriteitgevoelige functie, Geheimhoudingsovereenkomst, Compliance
Samenvatting (Bron)Werknemer is op staande voet ontslagen bij oude werkgever, een bank. De werknemer sluit arbeidsovereenkomst met andere bank. In de voorwaardelijke ontbindingsprocedure tussen de oude werkgever en de werknemer wordt namens de oude werkgever verklaard dat over het ontslag aan de nieuwe werkgever geen nadere informatie zal worden gegeven. De oude werkgever informeert de toezichthouder van de nieuwe werkgever over het aan de werknemer gegeven ontslag. Vervolgens beëindigt de nieuwe werkgever na contact met haar toezichthouder de arbeidsovereenkomst met de werknemer. Werknemer spreekt de oude werkgever aan vanwege schending geheimhoudingsovereenkomst en uit onrechtmatige daad.
UitspraakECLI:NL:RBOBR:2013:6401
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Oost-Brabant 11-09-2013
CiteertitelJBP 2014/34
SamenvattingVerstrekking persoonsgegevens aan netbeheerder
Samenvatting (Bron)Contradictoir. vordering ex art. 843a Rv. Leverancier van elektriciteit moet gegevens verstrekken aan netbeheerder zodat die kan vaststellen wie zijn wederpartij is bij de overeenkomst tot transport van elektriciteit. art. 8 Wbp staat daaraan niet in de weg.
UitspraakECLI:NL:RBOBR:2013:5114
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Oost-Brabant 31-01-2013
CiteertitelJBP 2014/35
SamenvattingInzagerecht, Beheerder website, Verantwoordelijke
Samenvatting (Bron)Korte samenvatting: Civiele raadkamer. verzoek artikel 35 wet bescherming persoonsgegevens. Beheerder van de website is verantwoordelijke omdat deze gegevens aanvult en deze gegevens toegankelijk maakt door middel van een e-mailservice
AnnotatorS.H. Katus
UitspraakECLI:NL:RBOBR:2013:BZ2126
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 29-08-2013
CiteertitelJBP 2014/37
SamenvattingBevoegdheid rechtbank, Afwijzing verzoek aan DNB op grond van de Wet op het financieel toezicht, Gegevens geen bestand
Samenvatting (Bron)Wet bescherming persoonsgegevens, bevoegdheid rechtbank, afwijzing verzoek aan DNB op grond van de Wet op het financieel toezicht, gegevens geen bestand
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:6686
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 25-07-2013
CiteertitelJBP 2014/38
SamenvattingDruppel bloed is persoonsgegeven als bedoeld in de wet bescherming persoonsgegevens.
Samenvatting (Bron)druppel bloed is persoonsgegeven als bedoeld in de wet bescherming persoonsgegevens. gelet op het systeem van de Wbp kon eiseres geen bezwaar maken, maar moest zij zich tot de civiele rechter wenden. bezwaar terecht niet ontvankelijk verklaard.
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:5406
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 13-06-2013
CiteertitelJBP 2014/39
SamenvattingTapgegevens kwalificeren als strafvorderlijke gegevens als bedoeld in de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg).
Samenvatting (Bron)Tapgegevens kwalificeren als strafvorderlijke gegevens als bedoeld in de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg). Geen kenbare, voor rechter toetsbare afweging van de officier van justitie. Nu daarvan sprake is, is de rechtbank van oordeel dat verweerster in dit geval de telefoontaps niet mocht gebruiken als bewijs, omdat anders geen recht wordt gedaan aan de eisen van artikel 8 van het EVRM, van welke eisen artikel 39f Wjsg nu juist naleving beoogt te waarborgen. Verweerster had zich, alvorens gebruik te maken van deze gegevens, ervan te dienen vergewissen dat en waarom de officier van justitie van oordeel was dat sprake was van een zwaarwegend maatschappelijk belang en waarom de verstrekking met het oog daarop noodzakelijk was. Voor het oordeel dat verweerster onder deze omstandigheden geen gebruik had mogen van dit bewijs, neemt de rechtbank tevens in aanmerking dat verweerster zelf niet de bevoegdheid heeft om via het aftappen van telefoongesprekken bewijsmateriaal te vergaren. Dit is een welbewuste keuze van de wetgever geweest. Nu de bewijsvoering, zoals deze blijkt uit zowel het primaire besluit als het bestreden besluit, geheel is geënt op de informatie verkregen met de ter beschikking gestelde tapverslagen of verklaringen na confrontatie met de tapverslagen, is naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende bewezen dat de overtreding is begaan, zodat verweerster niet de bevoegdheid toekomt aan eiseressen en eisers I en II een boete op te leggen.
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:CA3079
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 13-06-2013
CiteertitelJBP 2014/40
SamenvattingVertrouwelijkheid klantgegevens, Netbeheerder, Geheimhoudingsplicht, Resultaatsverplichting
Samenvatting (Bron)Boetes opgelegd wegens overtreding van artikel 79, eerste lid, van de Electriciteitswet 1998 en artikel 37, eerste lid, van de Gaswet. Waarborgen van de vertrouwelijkheid van klantgegevens van de netbeheerder. De in artikel 79, eerste lid, van de Electriciteitswet 1998 en artikel 37, eerste lid, van de Gaswet, opgenomen verplichting tot geheimhouding brengt met zich dat deze verplichting niet is nageleefd indien een derde partij de mogelijkheid heeft om deze gegevens te raadplegen. Blijkens de tekst en strekking van deze bepalingen is sprake van een resultaatsverplichting. Voor overtreding van deze verplichting is voorts niet noodzakelijk dat daadwerkelijk gebruik wordt gemaakt van de vertrouwelijke gegevens. Voor het medeplegen van kleurloze delicten behoeft het opzet slechts op de samenwerking gericht te zijn. Geen dubbel opzetvereiste. Boete niet onevenredig. De beroepen zijn ongegrond.
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:CA3123
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 27-03-2013
CiteertitelJBP 2014/41
SamenvattingVordering tot schadevergoeding van voormalig werknemers, Ontslag wegens betrokkenheid bij verduistering uit magazijn, Onderzoek door extern bureau, Gebruikmaking van beelden van "geheime" camera's
Samenvatting (Bron)Vordering tot schadevergoeding van voormalig werknemers. Ontslag wegens betrokkenheid bij verduistering uit magazijn. Onderzoek door extern bureau. Gebruikmaking van beelden van "geheime" camera's.
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:BZ6071
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 05-02-2013
CiteertitelJBP 2014/42
SamenvattingExhibitieplicht, Geheimhoudingsplicht
Samenvatting (Bron)Artikel 843A Rv, gewichtige redenen, het recht op bescherming van persoonsgegevens betreft geen absoluut recht zodat niet zonder meer kan worden geconcludeerd dat de geheimhoudingsplicht ex artikel 12 Wpb een gewichtige reden oplevert.
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:CA1942
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 23-01-2013
CiteertitelJBP 2014/43
SamenvattingVerwijderingsrecht, Phishing fraude, Money mule
Samenvatting (Bron)Vordering tot verwijdering persoonsgegevens ex art. 46 jo 36 Wbp (Wet bescherming persoonsgegevens). Phishing - fraude; money mule; wisselbepaling art. 69 Rv; niet-ontvankelijk want te laat in rechte betrokken; blokkering van betaalrekening met bijbehorende bankpas en daaraan gekoppelde pincode gerechtvaardigd .
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:BZ0140
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelRechtbank Rotterdam 14-01-2013
CiteertitelJBP 2014/44
SamenvattingBoete, Bel-me-niet-register, Niet ontdubbelde belbestanden
Samenvatting (Bron)Boete op grond van de Telecommunicatiewet voor het bellen van abonnees die staan ingeschreven in het Bel-me-niet-register en het gebruik van niet met het Bel-me-niet-register ontdubbelde belbestanden. Wetsverwijzing: Telecommunicatiewet (artikel 11.7); Besluit bel-me-niet-register (artikel 13) Korte samenvatting: Verweerder heeft aan eiseres een boete opgelegd van 175.000,- wegens overtreding van artikel 11.7, negende en tiende lid, in samenhang met het vijfde lid, van de Telecommunicatiewet (Tw). De rechtbank matigt de boete tot 100.000,-. Overtreding van artikel 11.7 van de Tw De rechtbank acht het voor het overbrengen van communicatie in de zin van artikel 11.7, negende en tiende lid, van de Tw niet noodzakelijk dat daadwerkelijk is gesproken met de abonnee. Overtreder in de zin van artikel 11.7 van de Tw De rechtbank concludeert uit het samenstel van artikel 11.7, tiende en dertiende lid, van de Tw en artikel 13 van het besluit BMNR dat de wettelijke regels een algemeen verbod bevatten om bestanden te gebruiken waaruit de contactgegevens die in het register zijn opgenomen, niet zijn geblokkeerd of verwijderd. De in het besluit BMNR opgenomen termijn van vier weken betekent een versoepeling, en niet een aanscherping van het in de Tw opgenomen verbod. Verwijtbaarheid De rechtbank kan verweerder volgen in zijn stelling dat geen sprake is van het volledig ontbreken van verwijtbaarheid. Eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt dat zij al hetgeen redelijkerwijs mogelijk was heeft gedaan om de overtreding te voorkomen. Functiescheiding tussen toezicht/onderzoek en boete-oplegging Artikel 10:3, vierde lid, van de Awb kent, anders dan artikel 54a van de Mededingingswet, niet de eis van een strikte organisatorische functiescheiding op afdelingsniveau. Op grond van artikel 10:3, vierde lid, van de Awb wordt, indien artikel 5:53 van de Awb van toepassing is, mandaat tot het opleggen van een bestuurlijke boete niet verleend aan degene die van de overtreding een rapport of proces-verbaal heeft opgemaakt. De rechtbank constateert dat aan dit vereiste is voldaan. Ernst van de overtreding en omvang van de boete Verweerder gaat, onder andere op basis van de verklaringen van het door eiseres ingeschakelde callcenter, uit van 25.641 in het BMNR-register gebelde abonnees, acht dit een aanzienlijk aantal en kwalificeert de overtreding daarom als ernstig. De rechtbank is van oordeel dat verweerder op grond van de door het door eiseres ingeschakelde callcenter verstrekte gegevens en zijn eigen onderzoek heeft kunnen concluderen dat gezien de hoeveelheid niet-ontdubbelde nummers in de gebruikte belbestanden sprake is van een ernstige overtreding. De vaststelling van de ernst van een overtreding is onder meer afhankelijk van de economische context in concreto en de bijzondere omstandigheden van het geval. Dit raakt onder meer de mate waarin de overtreding de belangen van eindgebruikers feitelijk heeft geschaad. Nu zoals niet is weersproken ook gedurende de periode in geding de besmette belbestanden na ingebruikname na uiterlijk maximaal een week ontdubbeld werden op het BMNR, acht de rechtbank het aannemelijk dat minder abonnees zijn gebeld dan verweerder heeft aangenomen, en dat ook de totale duur van het gebruik van niet-ontdubbelde bestanden korter is geweest. De rechtbank matigt onder andere daarom de bestuurlijke boete en stelt deze vast op een bedrag van 100.000,-.
AnnotatorG.J. Zwenne
UitspraakECLI:NL:RBROT:2013:BY9426
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekCBP
TitelCBP 21-11-2013, z2013-00259
CiteertitelJBP 2014/45
SamenvattingMystery shopping, Verborgen camera, Werknemer, Training, Winkeldiefstal
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 12-11-2013, z2013-00290
CiteertitelJBP 2014/46
SamenvattingDirectmarketingdoeleinden, Bijzondere persoonsgegevens, Godsdienst, Abonneegegevens
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 25-11-2013, z2013-00194
CiteertitelJBP 2014/47
SamenvattingGoogle, Algemene voorwaarden, Privacyvoorwaarden, Wettelijke grondslag, Toestemming, Voorafgaande keuzemogelijkheid bij combineren van persoonsgegevens voor verschillende diensten
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 05-11-2013, z2013-00139, 00101, 00100, 00123, 00129, 00127, 00130, 00131
CiteertitelJBP 2014/48
SamenvattingPatiëntprofielen, Bewerkersovereenkomst, Apothekers verstrekken medische persoonsgegevens aan derden zonder toestemming, Informatiebeveiliging, Bevoegde personen medische gegevens, Twee-factor authenticatie, Chipcard, Pincode
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 21-08-2013, z2012-00622, z2012-00623, z2012-00624
CiteertitelJBP 2014/49
SamenvattingInformatiebeveiliging, Toegang bevoegde personen medische gegevens, Unieke gebruikersidentificatie, Twee-factor authenticatie, Chipcard, Pincode, Loggegevens, Huisartseninformatiesysteem
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 02-07-2013, z2012-00605
CiteertitelJBP 2014/50
SamenvattingInformatieplicht, Smart tv, Online kijkgedrag, Gepersonaliseerde advertenties, Internetfunctionaliteiten
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 07-06-2013, z2012-00770 en z2012-00702
CiteertitelJBP 2014/51
SamenvattingArbodienst, Verzuimbedrijf, Medische gegevens werknemers
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 29-05-2013, z2011-00462
CiteertitelJBP 2014/52
SamenvattingInformatieplicht, Dataverkeer, Packet inspection, Anonimisering
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 17-01-2013, z2011-01006
CiteertitelJBP 2014/53
SamenvattingInformatiebeveiliging, Informatiesysteem, Studentgegevens, Beheersmaatregelen
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 15-01-2013, z2011-00987
CiteertitelJBP 2014/54
SamenvattingWhatsApp, Mobiele communicatie-applicatie, Telefoonnummers, Bewaartermijn, Beveiligingsmaatregelen, Grondslag, Proportionaliteit
AnnotatorE.W. Verhelst
LinkVolledige tekst rapport (autoriteitpersoonsgegevens.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 11-01-2013, z2012-00527
CiteertitelJBP 2014/55
SamenvattingVoorafgaand onderzoek, Strafrechtelijke gegevens, Zwarte lijst overlastveroorzakers
LinkVolledige tekst besluit (Staatscourant 2013, 971)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelCBP 07-01-2013, z2012-00504
CiteertitelJBP 2014/56
SamenvattingVoorafgaand onderzoek, Online aangifte winkeldiefstal, Strafrechtelijke gegevens
LinkVolledige tekst besluit (Staatscourant 2013, 268)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekKifid
TitelGeschillencommissie Financiële Dienstverlening 02-04-2013, 2013-100
CiteertitelJBP 2014/57
SamenvattingExtern verwijzingsregister, EVR, Onderzoeksbureau, Bewaartermijn, Protocol incidentenwaarschuwingssysteem financiële instellingen, Centraal Informatie Systeem, CIS
LinkVolledige tekst uitspraak (kifid.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelGeschillencommissie Financiële Dienstverlening 12-03-2013, 2013-074
CiteertitelJBP 2014/58
SamenvattingExtern verwijzingsregister, EVR, Protocol incidentenwaarschuwingssysteem financiële instellingen, Valse kredietaanvraag
LinkVolledige tekst uitspraak (kifid.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
TitelGeschillencommissie Financiële Dienstverlening 09-01-2013, 2013-10
CiteertitelJBP 2014/59
SamenvattingCorrectierecht, Intern verwijzingsregister
LinkVolledige tekst uitspraak (kifid.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn