Ars Aequi

Uitgever Stichting Ars Aequi
Tijdschrift Ars Aequi
Datum 24-10-2020
Aflevering 10
RubriekVerdieping
TitelDe veranderende rol van de Nederlandse rechter
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingHet machtsevenwicht van de trias politica is geen statisch gegeven. De machten verschuiven ten opzichte van elkaar. Lange tijd is de rechter gezien als de zwakste van deze staatsmachten, maar door de toegenomen mondigheid van de burger worden meer vragen aan de rechter voorgelegd.
Auteur(s)W. Sorgdrager
Pagina874
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekOpinie
TitelStoelendansen met de macht: De trias politica in coronatijd
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingDe machtenscheidingsleer heeft oude papieren. De Franse filosoof Montesquieu deed haar in het midden van de achttiende eeuw uit de doeken in zijn befaamde De l’esprit des lois. Sindsdien vormt deze leer de drieledige steunpilaar van alle westerse democratieën.
Auteur(s)R. Jansen , T. van Polanen , D. Sander , P. Sijtsma
Pagina861
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekRode draad
TitelUrgenda: Tijd voor een constitutioneel hof?
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingDe opwinding over het Urgenda-arrest is vooral van staatsrechtrechtelijke aard. In het civiele recht lijkt eerder sprake van een zekere onverstoorbaarheid. Rechterlijke onverstoorbaarheid is op zich goed voor de trias politica, maar bij te veel civiele onverstoorbaarheid in grote constitutionele kwesties, wordt het misschien toch tijd voor een constitutioneel hof.
Auteur(s)G. Boogaard
Pagina862
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekVerdieping
TitelDigitalisering en de (dis)balans binnen de trias politica
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingDigitalisering brengt negatieve gevolgen voor het machtsevenwicht binnen de trias politica met zich mee: vooral het bestuur profiteert; de rechter en de wetgever blijven achter.
Auteur(s)R. Passchier
Pagina916
LinkVolledige tekst artikel (universiteitleiden.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekOpinie
TitelDe legitimiteit van rechterlijke rechtsvorming
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingWaar het gaat om maatschappelijke kwesties die zowel met het politieke domein als met het domein van de rechtspraak verband houden, zou de hedendaagse trias politica ten aanzien van de rechter moeten voorschrijven dat deze een actieve rol op zich neemt.
Auteur(s)R. van Gestel , M. Loth
Pagina885
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekVerdieping
TitelDe trias politica in de gelaagde EU-rechtsorde
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingNederland maakt deel uit van de gelaagde rechtsorde die Europese Unie heet. In hoeverre krijgt de trias politica daarbinnen nog een zuivere plaats, welke implicaties heeft een dergelijke gelaagdheid voor de machtenscheiding in Nederland, en welke rol speelt het Hof van Justitie precies?
Auteur(s)H. de Waele
Pagina891
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekOpinie
TitelPolitical questions in de Amerikaanse en Nederlandse rechtspraak: Handhaving van recht of politieke beslissingen nemen?
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingIn de Amerikaanse ‘political question’-doctrine staat de vraag centraal of de rechter in staat is een geschil te beslissen op basis van concrete en bruikbare rechtsnormen die uit de (grond)wet en het recht af te leiden zijn.
Auteur(s)P. Bovend'Eert
Pagina911
LinkVolledige tekst artikel (RU.nl)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekVerdieping
TitelDe evolutie van mensenrechten en haar wisselwerking met de trias
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingMensenrechten zijn overal. Dit leidt soms tot ongemak over de rol van de rechter in combinatie met de centrale plaats van het EVRM. Deze bijdrage zorgt voor een beter begrip van de ontwikkeling van mensenrechten in het licht van de veranderde taakopvatting van de overheid.
Auteur(s)I. Leijten
Pagina901
LinkVolledige tekst artikel (https://docplayer.nl/234685036-Eerste-kamer-der-staten-generaal.html)
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekColumn
TitelDe rechter als waakhond
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingDiscussies over de positie van de rechter in de trias waren er al lang voordat het begrip ‘dikastocratie’ nieuw leven werd ingeblazen. Zo was er in de jaren 90 kritiek op de bestuursrechtspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, die – uit vrees om ‘op de stoel van het bestuur’ te gaan zitten – te overheidsvriendelijk zou zijn en te weinig tegenwicht zou bieden tegen de uitvoerende macht.
Auteur(s)R. de Bock
Pagina900
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekVerdieping
TitelDe moed tot onpartijdigheid
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingIn Nederland woedt discussie over de vraag in hoeverre rechters morele moed moeten tonen. De rechterscode is daarover duidelijk: ja, en zo nodig mogen zij daartoe zelfs de grenzen van het recht overschrijden.
Auteur(s)J. Soeharno
Pagina942
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekOpinie
TitelGrensrechter in eigen zaak
CiteertitelAA 2020/
Samenvatting‘Waar het gaat om maatschappelijke kwesties die zowel met het politieke domein als met het domein van de rechtspraak verband houden, zou de hedendaagse trias politica ten aanzien van de rechter moeten voorschrijven dat deze een actieve rol op zich neemt.’
Auteur(s)G. Boogaard , R. Schutgens
Pagina888
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekVerdieping
TitelRecht, rechter, rechtsvorming: een agonistisch perspectief
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingHet Nederlandse debat over de rol van de rechter wordt sterk gekenmerkt door de constitutionele traditie van de democratische rechtsstaat en kent daarmee een aantal vrijwel vaststaande uitgangspunten.
Auteur(s)J. Esser
Pagina933
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekVerdieping
TitelNieuwe ‘Orde in de regelgeving’
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingTegenover een parlement dat gebrekkige aandacht toont voor de constitutionaliteit van de wetgeving, staat een rechterlijke macht die zich lang niet altijd meer door de wet alleen laat leiden.
Auteur(s)J. van den Berg
Pagina864
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekOpinie
TitelDe rechtsstaat in het antropoceen: Over de dubbele erfenis van Montesquieu
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingIn deze bijdrage wordt de stelling verdedigd dat het na de Urgenda-uitspraak van de Hoge Raad niet meer goed mogelijk is de rechtsstaat te beschermen zonder acht te slaan op de klimatologische omstandigheden die ons momenteel beroeren.
Auteur(s)W. Veraart
Pagina928
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekAnnotaties
TitelRaad van State 10-06-2020
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingDynamiek tussen wet en beleidsregel in het omgevingsrecht. Veranderd houvast voor burger en bestuursrechter
Samenvatting (Bron)Bij besluit van 3 april 2019 heeft de raad het bestemmingsplan "Paraplubestemmingsplan parkeernormen Gooise Meren" vastgesteld. De raad heeft met de vaststelling van dit zogeheten paraplubestemmingsplan de parkeernormen in de beleidsregel "Richtlijnen voor parkeernormen" van 19 februari 2019 opgenomen in de planregels van de bestemmingsplannen van de gemeente Gooise Meren voor zover die bestemmingsplannen nog niet voorzagen in een parkeerregeling. Het plan bevat een dynamische verwijzing naar de beleidsregel "Richtlijnen voor parkeernormen", wat inhoudt dat met toekomstige wijzigingen van deze beleidsregel rekening wordt gehouden. [appellant] woont in het zuiden van het plangebied. Hij vreest dat vergunningvrije wijzigingen van onder andere het gebruik van percelen leidt tot parkeerproblemen en daarmee tot een onevenredige aantasting van zijn woon- en leefklimaat.
AnnotatorA.G.A. Nijmeijer
Pagina965
UitspraakECLI:NL:RVS:2020:1374
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekAnnotaties
TitelRaad van State 29-04-2020
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingIndringender exceptieve toetsing: herijking van de rechterlijke positie in ons staatsbestel?
Samenvatting (Bron)Bij besluit van 15 februari 2018 heeft het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam aan [wederpartij] een bestuurlijke boete opgelegd van € 4.000,00 voor het zonder vergunning onttrekken van woonruimte. [wederpartij] huurt een tweekamerappartement op de eerste verdieping van het pand aan de [locatie] te Rotterdam. De woning zou bij verhuur vallen in de geliberaliseerde huursector. Bij een inspectie op 13 oktober 2017 heeft een inspecteur van de gemeente geconstateerd dat de slaapkamer zonder onttrekkingsvergunning aan de bestemming tot woonruimte is onttrokken ten behoeve van hennepteelt. Een deel van de woonruimte is daardoor niet langer geschikt voor bewoning.
AnnotatorR. Ortlep , M. van Zanten
Pagina961
UitspraakECLI:NL:RVS:2020:1155
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekAnnotaties
TitelHoge Raad 20-12-2019
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingVan ‘waar bemoeit die rechter zich mee?’ tot ‘res loquitur ipsa’. De Urgenda-zaak bij de Hoge Raad
Samenvatting (Bron)Klimaatzaak Urgenda. Mensenrechten. EVRM. VN-Klimaatverdrag. Bevel aan Staat om maatregelen te nemen tegen klimaatverandering. Gevaar klimaatverandering. Beschermingsomvang art. 2 en 8 EVRM; positieve verplichtingen. Effectieve rechtsbescherming art. 13 EVRM. Deelverantwoordelijkheid staten. Art. 3:305a BW en art. 34 EVRM. Doelstelling van 25-40% reductie van de uitstoot van broeikasgassen en de noodzaak daarvan. Internationaal draagvlak daarvoor. Binding Nederland aan deze doelsteling. Verantwoord beleid en de onderbouwing daarvan. Is sprake van ontoelaatbaar bevel tot wetgeving? Politiek domein.
AnnotatorK.J. de Graaff , A.T. Marseille
Pagina955
UitspraakECLI:NL:HR:2019:2006
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekAnnotaties
TitelHoge Raad 13-06-2003
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingScheiding der machten in het goederen- en insolventierecht
Samenvatting (Bron)13 juni 2003 Eerste Kamer Nr. C01/227HR JMH Hoge Raad der Nederlanden Arrest in de zaak van: de coöperatieve vereniging "COÖPERATIE VRIJGEVESTIGDE GENEESKUNDIGEN BEATRIXZIEKENHUIS B.A.", gevestigd te Gorinchem, EISERES tot cassatie, advocaat: eerst mr. drs. D.F. Lunsingh Scheurleer, thans mr. R.S. Meijer, t e g e n 1. PROCALL FACTUREERDIENSTEN B.V., gevestigd te Zeist, 2. Mr. Odilia Roseline Maria VAN DAM, in haar hoedanigheid van curator in het faillissement van ProCall Factureerdiensten B.V., wonende te Zeist, VERWEERSTERS in cassatie, advocaat: mr. H.D.O. Blauw. 1. Het geding in feitelijke instanties...
AnnotatorR.M. Wibier
Pagina949
UitspraakECLI:NL:HR:2003:AF3413
Artikel aanvragenVia Praktizijn
RubriekAnnotaties
TitelDuits Constitutioneel Hof 05-05-2020, 2 BvR 859/15
CiteertitelAA 2020/
SamenvattingDuits Constitutioneel Hof zet verhoudingen in de Europese rechtsorde op scherp over de bevoegdheden van de ECB
AnnotatorM. van der Sluis
Pagina972
UitspraakECLI:DE:BVERFG:2020:RS202005052BVR085915
Artikel aanvragenVia Praktizijn