| Samenvatting | In de Participatiewet, die op 1 januari 2015 in werking trad en de Wet werk en bijstand verving, is aan de in laatstgenoemde wet voor een bijstandsgerechtigde reeds opgenomen verplichting om, op straffe van verlaging van de uitkering, gebruik te maken van een op arbeidsinschakeling gerichte voorziening toegevoegd dat deze óók kan worden verplicht om, als ‘tegenprestatie’ voor die uitkering, ‘naar vermogen door het college opgedragen onbeloonde maatschappelijk nuttige werkzaamheden te verrichten’ (art. 9, lid 1 onder c, Participatiewet). Niet wordt vereist dat die werkzaamheden bijdragen aan arbeidsinschakeling van betrokkene. Blijkens de parlementaire stukken is de nieuwe verplichting een uitwerking van het wederkerigheidsbeginsel (‘iets terugdoen voor de maatschappij’, ‘voor wat hoort wat’, ‘rechten én plichten’). Deze regeling heeft een regressief karakter. Wederkerigheid van rechten en rechtsplichten was kenmerkend voor het feodale bestel, waarin nog geen sprake was van behartiging van het algemeen belang, het belang van alle rechtsgenoten gelijkelijk. Juist omdat in de rechtsstaat het algemeen belang het uitsluitende richtsnoer behoort te zijn voor statelijke gezagsuitoefening in het algemeen en voor wetgeving in het bijzonder, wordt deze gekenmerkt door een abstract-generaal karakter en eenzijdigheid. |
|---|
