Proefschrift: Onrechtmatige overheidsbesluiten

Proefschrift: Onrechtmatige overheidsbesluiten

Wat dit boek biedt, is inzicht in de factoren die de aansprakelijkheid van de overheid voor haar onrechtmatige besluiten bepalen. De rode draad is het onderscheid tussen de twee hoofdvormen van rechtsbescherming tegen overheidsbesluiten. Het vernietigingsberoep heeft de strekking de overheid te bewegen alsnog een rechtmatig besluit te nemen. De schadevordering heeft tot doel de gevolgen van het eenmaal genomen onrechtmatige besluit zoveel mogelijk ongedaan te maken. Door deze beide acties centraal te stellen (‘wat vraagt de burger’) in plaats van de te beantwoorden rechtsvraag (‘is het besluit onrechtmatig’) kan tot een doorzichtiger en efficiënter stelsel van rechtsbescherming tegen overheidsbesluiten worden gekomen. De ontkoppeling van vernietigingsberoep en schadevordering voorkomt dat een burger om zijn aanspraken op schadevergoeding veilig te stellen tegen een besluit moet doorprocederen tot het vernietigd of herroepen is, zelfs als hij daarbij elk belang heeft verloren. Bovendien maakt deze ontkoppeling het wetgever en rechter mogelijk om de aansprakelijkheid voor overheidsbesluiten te reguleren zonder processuele ficties (de formele rechtskracht) of gewrongen constructies (de ‘rechtmatige’ daad). Het slothoofdstuk van dit boek doet daarvoor enkele suggesties.