Wat zijn de motieven van burgers om naar de civiele rechter te stappen? Het gangbare beeld van de tamelijk zelfredzame homo juridicus die informatie verzamelt, zich voorbereidt en een rationele afweging maakt, moet worden aangevuld met twee andere typen rechtzoekenden: de 'rechtvaardigheidzoeker' en de 'ontgoochelde'—die de keus voor een rechtsgang op andere gronden maken.

Op de vraag wat een eerlijk proces behelst, geven sociaal psychologen een ander antwoord dan juristen. Wat moeten rechters doen om ervoor te zorgen dat een proces als eerlijk wordt ervaren door betrokkenen? En hoe komt vertrouwen in de rechtspraak tot stand?

Uitgevers maken zich zorgen over hun toekomst nu open access echt voet aan de grond lijkt te krijgen in de juristerij. Zou wellicht de open access-bepaling in de Auteurswet nog redding kunnen bieden? Ik denk het niet. Uitgevers moeten gaan denken aan mooie nieuwe innovatieve producten, gebruikmakend van publiek toegankelijke juridische data.

Duur, niet transparant over werkwijze en kosten, elitair en een gebrek aan inlevingsvermogen. Voor consumenten en ondernemers laat de advocatuur te wensen over. Maar de goegemeente is minder negatief over de advocatuur dan advocaten zelf inschatten.

Veel delicten worden tegenwoordig met bestuursrechtelijke procedures gesanctioneerd. Dergelijke buitengerechtelijke sanctietoepassing heeft de afgelopen decennia zozeer een vlucht genomen, dat inmiddels kan worden gesproken van naast elkaar bestaande sanctiestelsels. De afkalvende positie van de rechter daarbij baart zorgen, zo blijkt uit dit themanummer van tijdschrift Justitiële Verkenningen. Als het gaat om de rechtsbescherming, de waarheidsvinding en de beoordeling van de kwaliteit van bewijsmiddelen is het de vraag of die voldoende aandacht krijgen in buitengerechtelijke procedures.