Het aanwezigheidsrecht in strafzaken is een fundamenteel recht, dat als doel heeft om verdachten in de gelegenheid te stellen gebruik te maken van hun verdedigingsrechten. Tegelijkertijd is het geen absoluut recht: een verdachte kan er afstand van doen — en het is onder omstandigheden mogelijk om een strafzaak, ook zonder instemming van de verdachte, in diens afwezigheid te behandelen. In de onderhavige zaken zijn de verdachten niet bij de zitting in hoger beroep aanwezig geweest. Het EHRM formuleert een toetsingskader. In alle drie de zaken staat bij toepassing van dat kader een ander aspect centraal. Gereflecteerd wordt op de betekenis van de arresten voor de Nederland.